درمان خار استخوانی
خار استخوانی چیست
خارهای استخوانی، به آن دسته از رشدهای استخوانی نیز گفته میشود که در زمان طولانی تشکیل میشوند. خار استخوان به خودی خود خطرناک نیست اما اگر به قسمتهای حساسی مثل عصب و نخاع نفوذ کند، میتواند دچار اختلالات و همچنین درد و ناراحتی شود. در ادامه میخواهیم به طور کامل در مورد راههای پیشگیری، ورزش مناسب، دلیل به وجود آمدن و همچنین راههای درمان آن را برای شما شرح دهیم.
بیشتر بخوانید : 6 راه موثر در درمان آب آوردن زانو
بیشتر بخوانید: کپسولیت چسبنده یا یخ زدگی شانه چیست
تعریف ساده خار استخوانی
خار استخوانی یا استئوفیت، همان طور که از نام آن پیداست، استخوانی است که معمولاً در انتهای استخوان به صورت خار شکل، رشد میکند. در صورتی که به اعصاب فشار آورد و موجب شود درمنافع ریشههای عصبی ایجاد شوند و فضا را باریکتر میکنند. به این وضعیت تنگی فورامن نیز گفته میشود.
همچنین در مکانهایی که دو استخوان به یکدیگر نزدیک میشوند، ممکن است خارهای استخوانی ایجاد شوند و موجب ساییدگی شود. خار استخوانی در بسیاری از جاهای بدن ایجاد شود مانند: دست، گردن، شانه، ستون فقرات، باسن، زانو و پاشنه پا
بیشتر بخوانید : 5 دلیل خالی کردن زانو
بیشتر بخوانید : همه چیز در مورد دیسک کمر
عوامل ایجاد کننده خار استخوانی
التهابات موضعی مثل آرتریت دژنراتیو، میتواند یکی از عوامل خار استخوانی نیز باشد. این التهاب موجب میشود سلولهای تشکیل دهنده استخوانی تحریک شوند و سپس در استخوان رسوب میکنند؛ در نتیجه موجب برجستگی یا خار استخوانی میشوند.
نوع دیگر التهاب که معمول است، التهاب تاندون آشیل است که باعث تشکیل خار استخوانی در پشت استخوان پاشنه پا میشود. التهابات بافت کف پا، فاشئیت کف پا و برخی دیگر بخشها، باعث تشکیل خار استخوانی شود.
بیشتر بخوانید : خشک شدن انگشتان دست
بیشتر بخوانید : درمان سوزش زانو
انواع خار استخوانی
خارهای استخوانی باتوجه به اندازه و محل تشکیل آنها، به انواع مختلفی تقسیم میشوند. با شناسایی کامل انواع خارهای استخوانی، میتوان روند درمانی را سریعا شروع کرد. خارهای استخوانی در بخشهای مختلف بدن میتواند به وجود آید، حتی در مچ دست.
بیشتر بخوانید : علت ورم مفصل
بیشتر بخوانید : علت رگ به رگ شدن کمر
بیشتر بخوانید : ویژگیهای زانوبند مناسب
گرههای بوچارد
به استخوانهای که در مفصلهای بین انگشتان قرار دارند، روگزیمال اینتر فالنژیال نیز گویند. اگر این استخوانها بیش از حد رشد کنند، دچار گره بوچارد میشوند. در برخی موارد این عارضه موجب درد و ناراحتی در ناحیه بین انگشتی میشود و دامنه حرکتی انگشتان را با مشکل مواجع میکند. بسیاری از بیمارانی وجود دارند که با ابتلا به این بیماری، در انجام فعالیتهای روزانه خود دچار مشکل شدهاند. در مواقعی که این بیماری به شکل حاد درآید، موجب تورم، سفتی و حتی التهاب در بخش بین انگشتی نیز میشود.
بیشتر بخوانید: بهترین دارو برای شکستگی استخوان
بیشتر بخوانید : درد پا در بارداری
گرههای هبردن
اگر استخوانهایی که در قسمت انتهایی انگشتان قرار دارند، بیش از حد رشد کنند، به این عارضه گرههای هبردن میگویند. این گره شباهت زیادی به گره بوچارد نیز دارد و مانند آن ممکن است همراه با درد و ناراحتی و یا بدون هیچ دردی نیز باشد. در گرههای هبردن نیز اثرات تورم و سفتی دیده میشود. اگر شما مبتلا به بیماری آرتروز هستید، امکان به وجود آمدن گرههای هبردن و بوچارد در شما وجود دارد؛ به این دلیل که مکانسیم ترمیم در بدن شما فعال شده و این امر نیز خود مستعد کننده این دو گره میباشد.
بیشتر بخوانید : درمان پارگی مینیسک زانو
برجستگی کارپال
برجستگی کارپال، نوعی دیگر خار استخوانی است که در ناحیه دست به وجود میآید. اگر هر گونه برجستگی در ناحیه انگشت اشاره و نیز میانی به وجود آید، به برجستگی کارپال مربوط میشود. در برخی مواقع ممکن است برجستگی کارپال را به صورت یک تودهای در پشت دست مشاهده شود. معمولاً علت این نوع عارضه، ضربههایی که به دست وارد شده، میباشد.
علل ابتلا به خار استخوانی
برخی از خارهای استخوانی ممکن است به دلیل مادر زادی نیز باشد. اما یکی از اصلیترین عوامل ایجاد کننده خار استخوانی، التهاب در عناصر اطراف استخوان نیز میباشد. از جمله این گونه التهابات را میتوان به استئو آرتریت، آرتریت رماتوئید و تاندونیت اشاره کرد. به طور مثال التهابات رباطی که اطراف دیسک بین مهرهای در حال تخریب نیز هستند، میتوانند موجب به وجود آمدن خار استخوانی باشند.
خار پاشنه، یکی دیگر از معمولترین خارهای استخوان است که در قسمت زیرین استخوان پاشنه پا نیز به وجود میآید. علت این عارضه میتواند به دلیل فاشئیت کف پا و بافت های کف پا میباشد.
علائم خار استخوانی میتواند چه چیزهایی باشد؟
علائم خار استخوانی بسته به قسمت بدن و همچنین اندازه آن، میتواند بسیار متنوع باشد. از جمله این علائم نیز، التهاب، تورم مفاصل، گردن درد، کمر درد، احساس ضعف در عضلات بدن از جمله علائم این عارضه میتواند باشد. اما در اینجا رایجترین خار استخوانی را به شما ارائه میکنیم:
- سردرد
- احساس درد در باسن و رانها
- احساس عدم همانگی در بخشهای مختلف بدن
- درد در قسمت شانهها
- احساس ضعف در عضلات
- بی حسی در عضلات و اندامها
- گرفتگی و اسپاسم عضلانی
در ادامه به شرح هر کدام از این علائم در بخشهای مختلف بدن میپردازیم:
بیشتر بخوانید : علت درد مچ پا
علائم در انگشتان
معمولاً خارهای استخوانی که در انگشتان نیز به وجود میآید، علائم خاصی دیده نمیشود اما در برخی دیگر موارد، در صورتی که خار استخوان در مفاصل انگشتان به وجود آیند که به همین دلیل موجب برآمدگی در انگشتان میشوند که به راحتی میتوان آنرا تشخیص داد. در بیشتر مواقع، خار استخوانی در انگشتان موجب درد و ناراحی نمیشود اما در افراد بالای 60 سال احساس درد به وجود میآید.
علائم در شانه
زمانی که خار استخوانی در شانه نیز به وجود میآید، عضلات روتاتور کاف که موجب حرکت و چرخش در بازو میشوند را تحریک کرده و عضلات را متورم میکند که این مورد سبب درد و ناراحتی و همچنین عدم توانایی تحرکت بازو میشود.
علائم خاراستخوانی در لگن
در لگن مانند سایز بخشهای بدن، درصورتی که این عارضه به طور حاد شود، میتواند مشکل ساز شود؛
بیشتر بخوانید : قفل شدن زانو
راههای تشخیص خار استخوانی (استئوفیت)
با دیدن علائمی مثل درد و ناراحتی، بدیهی میباشد که باید به پزشک عمومی مراجعه نمایید تا علت را جویا شوید. پزشک عمومی نیز برای اطمینان کامل از عارضه، شما را به پزشکهای متخصص از جمله دکتر ارتوپد و دکتر روماتولوژی ارجاع میدهد. متخصص ارتوپد، تمام عارضههای استخوانی شما را بررسی میکند و متخصص روماتولوژی، به عضلات شما نظر دارد.
با معاینه این دو متخصص، در مرحله پایانی، شما به عکس برداری از عضلات و استخوان خود ارجاع داده میشوید. روشهای عکس برداری میتواند یکی از موارد زیر باشد:
تصویر برداری ام ار آی که از امواج رادیویی برای عکس برداری از اسکلت بدن استفاده میکند
تصویربرداری سی تی اسکن؛ در این تصویر برداری از اشعه ایکس استفاده میشود.
روشهای درمان خار استخوانی
برای شروع روند درمانی خار استخوانی، علاوه بر آشنایی با علائم و دردهای آن، میتوانید با روشهای درمانی آن آشنا شوید. اما نکتهای که حائز اهمیت است، این است که روشهای درمانی خار استخوانی، بسته به میزان عارضه افراد، میتواند متفاوت باشد.
به طور کلی روشهای درمانی خار استخوانی به دو نوع تقسیم میشوند:
روش درمانی با کمک جراحی
روشهای درمانی بدون کمک جراحی
روشهای غیر جراحی
درروشهای غیر جراحی، شیوههایی همچون فشرده سازی به اعصاب وجود دارد که موجب کاهش برخی علائم خار استخوان نیز میشود. میتوان گفت که این روشها را تا حدود میتوان جایگزین روش جراحی کرد. در این قسمت از مطلب به شرح چندین روش غیر جراحی میپردازیم:
دارو برای درمان خار استخوانی
میتوانید برای رهایی از درد و ناراحتیهای این عارضه، موقتاً از داروها استفاده کنید. هماگونه که اشاره کردیم، التهاب در مفاصل، اصلیترین عامل خار استخوانی نیز میباشد؛ بدین ترتیب برای درمان آن، باید به سراغ داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی رفت. همانگونه که ذکر کردیم، باید از این داروها به طور موقت استفاده کنید و برای از بین بردن ریشهای خاراستخوان، چارهای دیگری بیاندیشید(که در ادامه اشاره خواهیم کرد)؛ در غیر اینصورت، مصرف بیش از حد دارو، عوارضی را در پی خواهد داشت.
روش درمانی با ورزش و فیزیوتراپی
در این روش درمانی، با کمک و مشورت متخصص فیزیوتراپ، میتوان روند درمانی موثری را برای درمان خار استخوانی شروع کرد. متخصص فیزیوتراپ، علاوه بر کمک به کاهش درد ناشی از خارهای استخوانی، با استفاده از ورزش و فیزیوتراپی، موجب انعطاف پذیری و افزایش قدرت و توانمندی ستون فقرات نیز میشود. بدین ترتیب فشار وارد بر ریشههای عصبی کاهش داده میشود.
کاهش وزن
این روش نیز میتواند کمک کننده به روند درمانی خار استخوانی نیز باشد. اگر دچار عارضه اضافه وزن میباشید، با انجام ورزشها و تمرینات مختلف، همچنین رژیم غذایی مناسب، میتوانید به وزن مطلوب خود برسید. با کاهش وزن، به کاهش اصطکاکهای استخوانی خود که باعث افزایش و رشد خار استخوانی نیز میشوند، کمک موثری خواهید کرد. علاوه بر این مورد، کاهش وزن خود نیز از بسیار از بیماریها پیشگیری میکند و سلامت بیشتری را احساس میکنید.
مانیپولاسیون ستون فقرات
مانیپولاسیون ستون فقرات یکی از روشها برای درمان خار استخوانی نیز میباشد. در بسیاری از موارد به دلیل الگوهای حرکتی غیر طبیعی در ستون فقرات، پارگی دیسک و سایر موارد مشابه، موجب درد و التهاب مفصل نیز میشود. در این مواقع است که فیزیوتراپ اقدام به دستکاری و تغییر ستون فقرات میکند.
روش درمانی خار استخوانی به کمک تزریقات
یکی دیگر از روشهای مناسب برای درمان خار استخوانی، روش درمانی تزریقات نیز میباشد. برای تزریقات، با استفاده از کنتراست و هدایت فلوروسکوپی، در قسمت ستون فقرات نیز صورت میگیرد. در این روش درمانی، با انجام بی حسی، علاوه بر رهایی از درد نیز میشود، موجب پدیدار شدن محل دقیق درد نیز میشود. باید توجه داشته باشید که ممکن است این روش به طور کامل، درد شما را درمان نکند، اما میتواند کمک کننده نیز باشد.
روش درمانی جراحی
در صورتی که روشهایی که در بالا شرح داده شد، هیچ کدام اثر موثری نداشتهاند، لازم است تا بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد. در این روش، به طور فیزیکی، خار استخوانی را جدا و خارج میکنند که با اینکار فشار ناشی از آن که به اعصاب وارد شده، به طور دستی، برطرف میکنند. اما نکتهی حائز اهمیتی که وجود دارد این است که احتمال رشد خار استخوانی بعد از عمل نیز وجود دارد. به طور کلی به دو روش، جراحی خار استخوانی را انجام میدهند:
جراحی لامینکتومی
در عمل جراحی لامینکوتومی، لامینا و زائده خارداری که در قسمت پشت مهره نیز قرار گرفته را خارج میکنند. بدین ترتیب موجب افزایش فضای نخاع نیز میشود که دیگر اثر از فشار عصبی نیز دیده نمیشود.
جراحی فورامینوتومی
بسته به محل خار استخوانی، اگر خار استخوانی به نوعی باشد که سوراخهای ستون فقرات که به آنها فورامنهایی نیز گفته میشود، موجب شود ریشههای عصبی که از آنها عبور میکنند دچار اختلال شوند، به روش جراحی فورامینوتومی، بافت استخوانی اطراف فورامن را میبرند تا قطر فورامن نیز افزایش یابد.
خلاصه کلام
در این مطلب سعی شد نیز در مورد درمان خار استخوانی، به طور کامل توضیح داده شود. با رشد بیش از اندازه استخوانها که میتواند به عوامل متعددی از جمله التهاب مفاصل نیز باشد، خار استخوانی پدید میآید که موجب درد و ناراحتی زیادی در افراد میشود. به همین دلیل ابتدا انواع وعلائم و سپس به راههای درمانی آن نیز پرداختیم.