درمان التهاب و پارگی تادون آشیل
آسیب تاندون آشیل
تاندون آشیل یک رشته فیبری قوی است که عضلات پشت ساق پا را به استخوان پاشنه متصل میکند. تاندون آشیل در راه رفتن، دویدن، ایستادن روی نوک پا، بالا رفتن از پله و پریدن از روی بلندی به شما کمک می کند. شما تقریباً هر بار که راه میروید و پای خود را حرکت میدهید به آن وابسته هستید.
آسیب تاندون آشیل، آسیبی است که به قسمت پایین ساق پا وارد می شود. این آسیب عمدتاً در افرادی که در ورزشهای تفریحی شرکت میکنند، رخ میدهد، اما ممکن است برای هر کسی اتفاق بیافتد. اگر تاندون آشیل بیش از حد کشیده شود، میتواند به طور کامل یا جزئی پاره شود. عواملی مانند دویدن در سربالایی، پریدن یا تغییر سریع سرعت و جهت حرکت میتوانند باعث ایجاد پارگی آشیل شوند.
علل:
تاندون آشیل اغلب به دنبال یکی از علت های زیر رخ می دهد:
- حرکات شدید ورزشی(حرکات چرخشی یا تکان دهنده)
- حرکت ناگهانی پا به سمت پایین یا رو به بالا یا خم شدن اجباری پا به سمت بالا؛ خارج از محدوده حرکتی طبیعی خود
- ضربه مستقیم به تاندون
- استفاده ناگهانی از تاندون آشیل پس از دورههای طولانی مدت عدم فعالیت، مانند استراحت در بستر
عوامل خطر پارگی تاندون آشیل
عواملی که ممکن است خطر پارگی تاندون آشیل را افزایش دهند عبارتند از:
- سن: سن شایع برای پارگی تاندون آشیل بین ۳۰ تا ۴۰ سال است.
- جنسیت: پارگی تاندون آشیل در مردان تا پنج برابر بیشتر از زنان رخ میدهد.
- ورزشهای تفریحی: آسیبهای تاندون آشیل بیشتر در ورزشهایی که شامل دویدن، پرش و شروع و توقف ناگهانی هستند، مانند فوتبال، بسکتبال و تنیس، اتفاق میافتند.
- تزریق استروئید: گاهی اوقات جهت کاهش التهاب و درد مچ پا، پزشک استروئیدها را به مفصل مچ پا تزریق میکند، این دارو میتواند تاندونهای نزدیک را ضعیف کند و با پارگی تاندون آشیل مرتبط است.
- مصرف آنتیبیوتیکهای خاص: آنتیبیوتیکهایی مانند سیپروفلوکساسین یا لووفلوکساسین، خطر پارگی تاندون آشیل را افزایش میدهند.
- چاقی: وزن اضافی فشار بیشتری به تاندون وارد میکند.
- سابقه آسیب قبلی به تاندون آشیل، ریسک بروز مجدد را افزایش می دهد.
علائم پارگی تاندون آشیل پا
اگرچه ممکن است هیچ علامت یا نشانهای در پارگی تاندون آشیل وجود نداشته باشد، اما بیشتر افراد علایم زیر را تجربه می کنند:
- احساس وارد شدن ضربه ای به ساق پا مانند لگد خوردن یا شلیک گلوله
- شنیدن صدای ترکیدن در پشت ساق یا صدای«پاپ» یا «ترق» در هنگام وقوع آسیب که با درد ناگهانی و شدید همراه خواهد بود. این وضعیت در اغلب موارد مانع از راه رفتن میشود.
- درد حاد، شدید و مداوم در مچ پا در نزدیکی پاشنه پا
- ناتوانی در خم کردن پا به سمت پایین یا فشردن پای آسیبدیده هنگام راه رفتن
- ناتوانی در ایستادن بر روی انگشتان پای آسیبدیده
- عدم توانایی فشار آوردن بر روی پای آسیبدیده هنگام راه رفتن
- تورم و کبودی قابل توجه
- از دست دادن عملکرد (ممکن است با بالا رفتن انگشتان پا دچار مشکل شوید یا نتوانید پا را به سمت پایین خم کنید)
در حالی که این علائم شایع هستند، مهم است که توجه داشته باشید که تشخیص اشتباه به عنوان پیچش مچ پا در 20تا 25 درصد موارد رخ می دهد. این امر نیاز به ارزیابی دقیق و تشخیص در موارد مشکوک به پارگی تاندون آشیل را برجسته می کند.
کی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر صدای «پاپ» را در پاشنه خود شنیدید، بهویژه اگر بعد از آن نتوانید به درستی راه بروید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری از پارگی تادون آشیل پا
برای کاهش احتمال بروز مشکلات تاندون آشیل، نکات زیر را دنبال کنید:
- کشیدن و تقویت عضلات ساق: ساق خود را بکشید تا احساس کشش قابل توجهی داشته باشید، اما دردی در ساق پا ایجاد نشود. در حین کشش نپرید. این تمرینات تقویت عضلات ساق به عضله و تاندون کمک می کند تا نیروی بیشتری را جذب کرده و از آسیب جلوگیری کنند.
- تنوع در تمرینات: در انجام تمرینات سعی کنید ورزشهای سنگین مانند دویدن، را با ورزشهای سبک، مانند پیادهروی، دوچرخهسواری یا شنا، ترکیب کنید. از فعالیتهایی که فشار زیادی به تاندونهای آشیل شما وارد میکنند، مانند دویدن در تپه و پرش، خودداری کنید.
- انتخاب سطوح دویدن با دقت: از دویدن بر روی سطوح سخت یا لغزنده خودداری کنید یا آن را محدود کنید. برای تمرین در هوای سرد به درستی لباس بپوشید و کفشهای ورزشی مناسب با فیت خوب و بالشتکهای مناسب در پاشنه بپوشید.
- افزایش شدت تمرین به آرامی: آسیبهای تاندون آشیل معمولاً پس از افزایش ناگهانی شدت تمرین رخ میدهند. فاصله، مدت و فراوانی تمرینات خود را حداکثر ۱۰ درصد در هفته افزایش دهید.
تشخیص پارگی و التهاب تاندون آشیل پا
تشخیص پارگی تاندون آشیل معمولاً بر اساس علائم و معاینه گذاشته می شود و با تصویربرداری پزشکی مانند سونوگرافی و MRI تایید می شود.
درمان پارگی تاندون آشیل پا
- مداخله جراحی به روش باز یا بسته: جراحی به طور کلی برای ورزشکاران ترجیح داده می شود، زیرا منجر به نتایج عملکردی بهتر و بازگشت سریع تر به ورزش در مقایسه با روش های غیر جراحی می شود. در حالی که درمان جراحی اغلب مفید است، در نظر گرفتن عوارض بالقوه و نیاز به توانبخشی جامع برای بهینه سازی نتایج بهبودی و عملکرد ضروری است.
- مداخلات غیرجراحی: مانند توانبخشی شامل تقویت دامنه حرکتی، افزایش قدرت عملکردی و حمایت با استفاده از ارتزها (Orthèse)