علت استخوان درد در زنان چیست؟ | بررسی علل و راه های درمان
درد استخوان یکی از شایعترین عارضههایی است که زنان در سنین باروری برای درمان آن به پزشکان زنان، روماتولوژیستها و ارتوپدها مراجعه میکنند. این درد گاهی بهصورت گسترده در تمام بدن (بهخصوص لگن، کمر، رانها و ساق پا) احساس میشود و در روزهای نزدیک به پریود یا حین خونریزی به اوج خود میرسد. در این مطلب از سیب 115 به بررسی علل شایع درد استخوان در زنان و روشهای درمان آن میپردازیم.
درد استخوان در زنان بهطور کلی از کجا میآید؟
درد استخوان و مفصل یکی از شایعترین شکایتهای زنان در هر سنیست و گاهی آنقدر شدید میشود که راه رفتن یا حتی خوابیدن را سخت میکند. این درد معمولاً یک علت ساده و قابلدرمان دارد، ولی گاهی هم علامت بیماری مهمی است.
کمبود ویتامین D و کلسیم
شایعترین دلیل در ایران همین است! چون آفتاب کم میگیریم و لبنیات هم زیاد نمیخوریم، بدن ویتامین D کافی نمیسازد. بدون ویتامین D، کلسیم خون پایین میآید و استخوان برای جبران، کلسیم خودش را وارد خون میکند؛ در نتیجه استخوان ضعیف و دردناک میشود. معمولاً درد در کمر، لگن، ران و ساق پا احساس میشود و با خوردن مکمل ویتامین D و کلسیم ظرف چند هفته خیلی بهتر میشود.
پوکی استخوان (حتی قبل از یائسگی)
خیلیها فکر میکنند پوکی استخوان فقط برای افراد مسن است، ولی در خانمهایی که خیلی لاغرند، سیگار میکشند، کورتون طولانی خوردهاند یا تیروئیدشان مشکل دارد، حتی در ۳۰–۴۰ سالگی هم استخوان خالی میشود و درد میگیرد. دردش معمولاً در کمر و لگن است و با کوچکترین فشار یا بلند کردن چیزی تشدید میشود.
کمخونی و کمبود آهن
وقتی خانمها خونریزی ماهانه زیاد دارند، آهن بدن کم میشود. آهن کم باعث میشود اکسیژن به عضلات و استخوان خوب نرسد و درد مبهم و مداوم در تمام بدن ایجاد شود. معمولاً همراه با خستگی شدید، رنگپریدگی و سرگیجه است.
مشکلات تیروئید و پاراتیروئید
اگر تیروئید کمکار یا پرکار باشد یا غده پاراتیروئید بیش از حد کار کند، تعادل کلسیم بدن بههم میریزد و استخوان درد میگیرد. در کمکاری تیروئید درد همراه با خستگی و یبوست است و در پرکاری با تپش قلب و لاغری.
فیبرومیالژیا و دردهای منتشر عضلانی-اسکلتی
در این بیماری سیستم عصبی بیش از حد به درد حساس میشود. خانمها ۸–۱۰ برابر بیشتر مبتلا میشوند. درد در تمام بدن، بهخصوص شانه، کمر و پاها هست و همراه با خستگی شدید، خواب بد و گاهی افسردگی. نقاط خاصی روی بدن هست که با فشار دادن خیلی درد میگیرد.
آندومتریوز و بیماریهای زنان
وقتی بافت رحم بیرون از رحم رشد میکند (آندومتریوز)، التهاب شدیدی ایجاد میشود که به استخوان لگن و کمر میزند. درد معمولاً چند روز قبل از پریود شروع میشود و تا آخر پریود ادامه دارد. گاهی درد موقع رابطه یا اجابت مزاج هم هست.
استرس، اضطراب و تنش عضلانی
خیلی از خانمها وقتی استرس دارند شانه و کمرشان سفت میشود و این سفتی طولانی باعث درد استخوانی و مفصلی میشود. معمولاً با خواب بد، دندانقروچه و سردرد همراه است و با ورزش سبک، یوگا و خواب منظم خیلی بهتر میشود.
بیماریهای روماتیسمی (لوپوس، روماتیسم مفصلی و…)
این بیماریها سیستم ایمنی به مفاصل و گاهی استخوان حمله میکند. معمولاً صبحها مفاصل سفت و دردناک است و با حرکت دادن سخت میشود. گاهی همراه تب، ریزش مو یا جوشهای پوستی است و حتماً باید زود تشخیص داده شود.
اگر درد استخوانتان بیشتر از چند هفته طول کشیده یا با تب، کاهش وزن یا ضعف شدید همراه است، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا با چند آزمایش ساده آزمایش و عکس، علت دقیق مشخص شود. در بیشتر موارد با درمان ساده کاملاً خوب میشوید!
چرا در پریود استخواندرد میگیریم؟ بررسی یکی از شایعترین علل درد استخوان در زنان
خیلی از خانمها درست چند روز قبل یا موقع پریود احساس میکنند انگار استخوانهای کمر، لگن و حتی پاهایشان خرد میشود. این درد تصادفی نیست و تقریباً همهاش بهخاطر تغییرات هورمونی و موادی است که بدن در این روزها میسازد. از مهمترین دلایلی که موجب ایجاد این درد میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش شدید «پروستاگلاندین» (ماده دردساز رحم)
بدن برای اینکه لایه داخلی رحم را بریزد، موادی به اسم پروستاگلاندین میسازد که رحم را منقبض میکنند. این مواد وارد خون میشوند و به استخوانها و مفاصل لگن هم میرسند و آنجا درد شدیدی درست میکنند.
- دقیقاً همان چیزی که دلدرد پریود میآورد، استخواندرد هم میآورد
- هرچه پروستاگلاندین بیشتر باشد، هم دلدرد شدیدتر است هم استخواندرد
- برای همین داروهایی مثل ایبوپروفن و مفنامیک اسید که جلوی ساخت این ماده را میگیرند، هم دلدرد و هم استخواندرد را همزمان خوب میکنند
افت ناگهانی هورمون استروژن
استروژن مثل یک مسکن طبیعی در بدن عمل میکند. درست قبل و هنگام پریود سطحش خیلی پایین میآید. وقتی استروژن کم میشود، بدن به درد حساستر میشود و استخوانها بیشتر اذیت میکنند.
- مثل این است که «ترمز درد» بدن برداشته شود
- به همین دلیل حتی فشار معمولی لباس یا نشستن هم در این روزها دردناک میشود
- قرصهای ضدبارداری با ثابت نگه داشتن استروژن این درد استخوان را خیلی کم میکنند
ورم و احتباس آب در بدن
در روزهای پریود بدن آب و نمک زیادی نگه میدارد و پف میکند. این ورم دور مفاصل و روی استخوانهای لگن و کمر فشار میآورد و درد ایجاد میکند.
- بعضیها ۲–۳ کیلو در این روزها وزنشان بالا میرود و همهاش آب است
- پاها، دستها و کمر پفدار میشوند و روی عصبها فشار میآورند
- کم کردن نمک و نوشیدن آب بیشتر + کیسه آب گرم خیلی کمک میکند
اسپاسم و گرفتگی عضلات کمر و کف لگن
وقتی رحم منقبض میشود، عضلات اطراف لگن و کمر هم ناخودآگاه سفت و گرفته میشوند. این گرفتگی طولانی به استخوانها کشیده میشود و درد استخوانی ایجاد میکند.
- انگار تمام کمر و لگن قفل شده باشد
- حرکات کششی ملایم و کیسه آب گرم روی کمر شلشان میکند
- ماساژ آرام و یوگای مخصوص پریود معجزه میکند
تقریباً ۸۰٪ خانمهایی که موقع پریود استخواندرد شدید دارند، با همین چهار دلیل ساده است و با درمانهای معمولی (قرص ضدالتهاب، کیسه آب گرم و مکمل منیزیم) کاملاً بهتر میشوند. در سایت سیب 115 ما به عرضه و فروش انواع کمربندهای طبی میپردازیم، برای دیدن این محصولات، میتوانید به دسته مربوطه در سایت مراجعه کنید.
قابل توجه میباشد که برای خرید گردنبند طبی، آرنج بند، قوزبند طبی و مچ بند طبی، میتوانید به دسته مربوطه در سایت سیب 115 مراجعه نمایید.
علائم همراه درد استخوان که باید جدی گرفت
درد استخوان در خانمها معمولاً بیخطر و قابلدرمان است، اما گاهی همراه با علائم خطرناکی میآید که اگر نادیده بگیرید ممکن است عوارض جدی یا حتی بیماری بدخیم داشته باشد. اگر درد استخوانتان با یکی از این ۱۰ علامت زیر همراه بود، همان هفته به پزشک (متخصص زنان، روماتولوژی یا داخلی) مراجعه کنید:
- درد شبانهای که از خواب بیدارتان میکند و با قرص معمولی آرام نمیشود
- کاهش وزن بدون رژیم و ورزش (بیشتر از ۴–۵ کیلو در چند ماه)
- تب یا لرز مداوم یا عرق شبانه شدید
- خستگی خیلی شدید که حتی با خواب خوب هم برطرف نمیشود
- تورم یا قرمزی و داغ شدن یک مفصل یا استخوان خاص
- ضعف یا بیحسی و گزگز دست و پا (مخصوصاً اگر یکطرفه باشد)
- کمردرد شدید همراه با مشکل در دفع ادرار یا مدفوع
- خونریزی غیرعادی رحم، لکهبینی طولانی یا پریود نامنظم شدید
- بزرگ شدن غدد لنفاوی گردن، زیربغل یا کشاله ران
- کبودی یا خونریزی آسان زیر پوست بدون ضربه
هر کدام از این علائم میتواند نشانه بیماریهای مهم مثل عفونت استخوان، بیماریهای خودایمنی یا مشکلات جدی تیروئید و پاراتیروئید باشد. زود مراجعه کردن معمولاً باعث میشود درمان خیلی سادهتر و موفقتر باشد.
روشهای تشخیص علت استخواندرد در خانمها
خیلی از خانمها سالها با درد استخوان زندگی میکنند و فقط قرص میخورند، در حالی که با چند آزمایش و عکس ساده میشود علت دقیق را پیدا کرد و کامل درمان شد. تشخیص درست اولین و مهمترین قدم است؛ چون درمان هر علتی کاملاً فرق دارد.
گرفتن شرح حال و معاینه دقیق توسط پزشک
پزشک اول از شما میپرسد درد کی شروع شده، کجای بدن است، چه وقت بدتر میشود، پریودتان منظم است یا نه، وزن کم کردید یا نه و... بعد کمر، لگن، ران و مفاصل را فشار میدهد تا ببیند دقیقاً کجا حساس است. گاهی همین معاینه ساده نشان میدهد مشکل از کمبود ویتامین است یا از آندومتریوز یا روماتیسم.
آزمایش خون ساده و ارزان
یک لوله خون کافی است تا این موارد چک شود: ویتامین D، کلسیم، فسفر، منیزیم، آهن و آهن، کمخونی، تیروئید (TSH)، التهاب بدن (CRP و ESR) و گاهی آزمایش روماتیسم. در ایران ۹۰٪ خانمهایی که استخواندرد دارند، حداقل یکی از اینها (مخصوصاً ویتامین D) پایین است و با یک نگاه به جواب آزمایش علت مشخص میشود.
عکس ساده استخوان (رادیوگرافی)
اگر درد در یک نقطه خاص (مثل کمر یا لگن) خیلی شدید است، پزشک عکس ساده میگیرد تا ببیند شکستگی، پوکی استخوان شدید یا تغییر شکل مفصل یا عفونت وجود دارد یا نه. این عکس ارزان و در دسترس است و در چند دقیقه آماده میشود.
سنجش تراکم استخوان (دانسیتومتری یا DXA)
این دستگاه مثل یک اسکنر خیلی سبک روی کمر و لگن میافتد و دقیق میگوید استخوانتان چقدر محکم است. معمولاً برای خانمهای بالای ۳۵–۴۰ سال یا کسانی که خیلی لاغرند، سیگار میکشند یا زود یائسه شدند انجام میدهند.
سونوگرافی لگن (ترجیحاً ترانسواژینال)
اگر درد با پریود مرتبط باشد یا در زیر شکم و کمر متمرکز باشد، سونوگرافی زنان میتواند کیست تخمدان، فیبروم، آدنومیوز یا آندومتریوز را نشان دهد. این روش کاملاً بیدرد و بدون اشعه است و در همان جلسه جواب میدهد.
ام آر آی (MRI) کمر یا لگن
وقتی درد خیلی شدید است و با آزمایش خون و سونوگرافی چیزی پیدا نمیشود، MRI بهترین راه است. اگرچه ام آر آی نسبت به روشهای دیگر گرانتر است، ولی در موارد مقاوم به درمان ارزشش را دارد.
با همین ۶ روش ساده، در ۹۹٪ موارد علت دقیق درد استخوان خانمها مشخص میشود و دیگر نیازی به مراجعه به پزشکان مختلف نیست.
روشهای ابتدایی درمان استخواندرد در زنان
بیشتر خانمها با همین روشهای ساده و خانگی، درد استخوانشان را تا ۵۰–۷۰٪ کم میکنند. این راهها کاملاً بیخطر هستند و حتی اگر بعداً داروی قویتر لازم شد، کنارش عالی جواب میدهند.
کیسه آب گرم یا حمام آب گرم
گرما عضلات را شل میکند و خون بهتر جریان پیدا میکند، درد استخوان و کمر خیلی زود آرام میشود. روزانه چند بار ۱۵–۲۰ دقیقه استفاده کنید.
- کیسه آب گرم یا بطری آب داغ را با حوله بپیچید و روی کمر یا لگن بگذارید
- اگر کیسه ندارید، زیر دوش آب گرم بایستید و آب را مستقیم روی محل درد بگیرید
- روزی ۳–۴ بار تکرار کنید
داروهای بدون نسخه (ایبوپروفن، مفنامیک اسید، ناپروکسن)
این قرصها التهاب را کم میکنند و جلوی ساخت ماده دردساز بدن را میگیرند. بهترین زمان شروع یک روز قبل از شدت گرفتن درد است. برای استفاده از دارو بهتر است حتما با پزشکا متخصص مشورت کنید.
- ایبوپروفن ۴۰۰ میلیگرم یا مفنامیک اسید ۵۰۰ میلیگرم هر ۸ ساعت (حتماً با غذا)
- اگر معده حساسی دارید، همراهش امپرازول یا فاموتیدین بخورید
- بیشتر از ۵–۷ روز پشت سر هم مصرف نکنید مگر پزشک بگوید
مکمل منیزیم + ویتامین D + کلسیم
۹۰٪ خانمهای ایرانی کمبود این سه تا را دارند و همین باعث اصلی درد استخوانشان همین است. منیزیم بهخصوص عضلات و اعصاب را آرام میکند.
- منیزیم ۳۰۰–۴۰۰ میلیگرم شبها قبل خواب
- ویتامین D روزانه ۲۰۰۰–۴۰۰۰ واحد یا هفتهای ۵۰ هزار واحد به مدت ۸–۱۲ هفته
- هر روز یک لیوان شیر/ماست کمچرب + یک مشت بادام یا کنجد
حرکات کششی و پیادهروی سبک
بیحرکتی درد را بدتر میکند؛ چند حرکت ساده خون را به جریان میاندازد و استخوان را تقویت میکند. روزانه فقط ۱۰–۱۵ دقیقه کافی است.
- دراز کشیدن و زانوها را به سینه چسباندن ۳۰ ثانیه هر طرف
- پیادهروی آرام ۱۵–۲۰ دقیقه در هوای آزاد
قابل توجه شما میباشد که برای خرید زانوبند طبی، میتوانید به دسته محصول مربوطه در سایت سیب 115 نیز مراجعه کنید.
کاهش نمک، کافئین و شکر + نوشیدن آب بیشتر
ورم بدن در روزهای درد خیلی فشار به استخوانها وارد میکند؛ با کم کردن نمک ورم سریع میخوابد. روزانه ۸–۱۰ لیوان آب بنوشید.
- غذای شور، فستفود، قهوه و نوشابه را چند روز کم کنید
- بهجای آن چای زنجبیل یا بابونه بنوشید
- اگر پاهایتان ورم کرد، شبها کمی بالاتر از سطح قلب بگذارید
با همین ۵ روش ساده بیشتر خانمها طی یک یا دو هفته حس خیلی بهتری پیدا میکنند. اگر بعد از ۲–۳ هفته هنوز درد شدید بود، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش و بررسی دقیقتر انجام شود.
کلام آخر
درد استخوان در زنان معمولاً یک علامت ساده و کاملاً قابلدرمان است. در بیشتر موارد فقط با اصلاح کمبود ویتامین D، منیزیم و کلسیم، چند حرکت کششی روزانه، کیسه آب گرم و گاهی یک دوره کوتاه قرص ضدالتهاب، درد بهطور کامل از بین میرود و دیگر برنمیگردد. مهمترین نکته این است که منتظر «خود به خود خوب شدن» نمانید؛ هرچه زودتر علت را پیدا کنید، درمان سادهتر و سریعتر خواهد بود. اگر دردتان شدید است یا با علائم هشدار همراه شده، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
برای تسکین سریع و راحتتر درد استخوان، کمر و مفاصل، فروشگاه سیب ۱۱۵ بهترین محصولات طبی اصل و باکیفیت را با ارسال فوری و ضمانت اصالت کالا برایتان آماده کرده. همین حالا به سیب 115 سر بزنید و با چند کلیک، آرامش را به بدنتان برگردانید!
منبع: https://www.health.com/condition/menstruation/period-side-effects
