هر آنچه شما باید در مورد دیابت بدانید!

دیابت، یکی از بیماری‌های رایج و مهم در جوامع جهانی است که بر اساس آمارهای به دست آمده از سازمان بهداشت جهانی، به طور گسترده‌ای در جوامع مختلف از جمله جامعه‌های توسعه‌یافته و در حال توسعه وجود دارد. این بیماری که با افزایش مستمر در سراسر جهان رو به رو است، نه تنها برای افراد مبتلا به آن، بلکه برای جوامع و سیستم‌های بهداشتی نیز چالش‌ها و عواقبی را به همراه دارد.

در این مقاله، به معرفی و تبیین اطلاعات کلی و مهم مرتبط با دیابت نوع 2 می‌پردازیم. از انواع دیابت، علایم و عوامل خطر آن تا روش‌های تشخیص، درمان، و پیشگیری، تمام جنبه‌های این بیماری ارزشمند را بررسی خواهیم کرد. هدف ما در این مقاله، ارائه‌ی یک منبع جامع و قابل اعتماد برای افزایش آگاهی عمومی و بهبود دانش در مورد دیابت، به منظور کاهش خطر ابتلا، بهبود مدیریت بیماری و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا و جوامع است.

برای خرید دستگاه تست قند خون، می‎‌توانید به دسته مربوطه در سایت سیب 115 نیز مراجعه کنید.

دیابت نوع 2 چیست؟

دیابت نوع 2 یک بیماری مزمن است که با افزایش نسبت به نیاز بدن به انسولین و ناتوانی بدن در استفاده بهینه از انسولین مرتبط است. در دیابت نوع 2، بدن قادر به تولید انسولین به میزان کافی نیست یا از انسولین تولید شده به نحو کافی استفاده نمی‌کند. این بیماری اغلب در بزرگسالان و در افرادی که چاق یا دارای عوامل خطر دیگری مانند نژادی یا تاریخ خانوادگی دیابت هستند، رخ می‌دهد.

 عوامل خطر دیابت نوع 2 شامل چاقی، فعالیت بدنی کم، سن بالا، تغذیه نامناسب (به ویژه مصرف زیاد قند و چربی)، تاریخ خانوادگی دیابت، فشار خون بالا، و افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک می‌شوند.

 مدیریت دیابت نوع 2 شامل تغذیه مناسب، فعالیت بدنی منظم، داروها (اگر لازم باشد)، و کنترل فشار خون و کلسترول است. در برخی موارد، ممکن است نیاز به استفاده از انسولین یا دیگر داروهای تزریقی باشد. همچنین، مانیتور کردن مرتب سطح گلوکز خون و مشاوره با پزشک بسیار اهمیت دارد تا به کنترل بیشتر بیماری کمک شود و عوارض جانبی جلوگیری شود.

علائم دیابت نوع 2 چیست؟

در افراد مبتلا به دیابت نوع 2، ممکن است علائم مختلفی وجود داشته باشد یا حتی بدون علائم خاصی تشخیص داده شود. برخی از علائم معمول دیابت نوع 2 شامل موارد زیر می‌باشد:

1. علائم ادراری:

 افزایش تعداد دفعات ادرار کردن، ادرار کمرنگ یا بدبو، و ادرار کردن شب‌ها.

2. علائم بیشتر اشتها و تشنگی:

 احساس تشنگی بیش از حد، افزایش اشتها و مصرف غذای بیش از حد.

3. افزایش وزن یا چاقی:

 بسیاری از افرادی که دچار دیابت نوع 2 می‌شوند دارای وزن اضافی یا چاقی هستند.

4. خستگی و ضعف عمومی:

 افزایش خستگی و ضعف بدنی بدون دلیل آشکار، احساس خستگی و کاهش انرژی.

5. آسیب به پوست:

 زخم‌هایی که به طول زمان بهبود پیدا نمی‌کنند، عفونت‌های پوستی مکرر، خشکی و ترشحات ناهنجار پوستی.

6. علائم عصبی:

 احساس مزمن تهوع، استفراغ، درد یا سوزش در دستها و پاها، سردرد مکرر، و افتادگی حس.

7. علائم بینایی:

 بینایی ابهامی، دید مات یا تاری دید.

باید توجه داشت که برخی افراد ممکن است علائمی نداشته باشند یا علائم ظاهر شده بسیار ضعیف و غیر واضح باشند. به همین دلیل، در صورت تردید در مورد وجود دیابت، باید به پزشک مراجعه کرده و آزمون‌های مربوطه را انجام داد.

عوامل ابتلا به دیابت نوع 2 چیست

عوامل مختلفی می‌توانند به ابتلا به دیابت نوع 2 منجر شوند. این عوامل می‌توانند به طور مشترک با یکدیگر تعامل کنند و خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. برخی از عوامل مهم شامل:

1. چاقی و اضافه وزن:

 چاقی و اضافه وزن یکی از عوامل مهم در ابتلا به دیابت نوع 2 است. چاقی به خصوص در ناحیه شکمی (چاقی درون شکمی) باعث افزایش مقاومت به انسولین می‌شود و احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد.

2. فعالیت بدنی ناکافی:

 کمبود فعالیت بدنی و نشستن طولانی مدت می‌تواند باعث افزایش مقاومت به انسولین و افزایش خطر دیابت نوع 2 شود.

3. سن:

 با پیشرفت سنی، احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش می‌یابد. اغلب این بیماری در افراد بالای ۴۰ سال شیوع بیشتری دارد.

4. عوامل اقتصادی و اجتماعی: 

عوامل مانند درآمد پایین، تغذیه نامناسب و دسترسی محدود به خدمات بهداشتی می‌توانند نقش مهمی در ابتلا به دیابت نوع 2 داشته باشند.

5. نژاد و اصلیت:

 برخی از نژادها مانند آفریقایی‌ها، افراد آمریکای لاتین و سرخ‌پوستان نقش بزرگی در ابتلا به دیابت نوع 2 دارند.

6. سابقه حاملگی دیابت:

 افرادی که قبلاً دچار دیابت بارداری (دیابت در دوران بارداری) بوده‌اند، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در آینده دارند.

مدیریت این عوامل و ایجاد سبک زندگی سالم می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مؤثر باشد

راه درمان بیماری دیابت نوع 2 

درمان دیابت نوع 2 شامل ترکیبی از تغییرات در سبک زندگی، رژیم غذایی، و در صورت لزوم، داروهای دیابت می‌باشد. این درمان‌ها به کنترل سطح قند خون کمک می‌کنند و عوارض مرتبط با دیابت را کاهش می‌دهند. درمان دیابت نوع 2 عمدتاً به صورت زیر است:

1. تغییرات در سبک زندگی:

   - ورزش و فعالیت بدنی: ورزش منظم و فعالیت بدنی می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند و مقاومت به انسولین را کاهش دهد. ورزش‌های هوازی مانند پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری و ورزش‌های مقاومتی مانند تمرینات وزنه‌ها مفید هستند.

   - کاهش وزن: افرادی که چاق هستند، با کاهش وزن می‌توانند مقاومت به انسولین خود را کاهش دهند و کنترل قند خون بهتری داشته باشند.

2. رژیم غذایی مناسب:

   - کنترل مصرف قند و کربوهیدرات‌های ساده: محدود کردن مصرف قندهای ساده مانند شکر، شیرینی، نان سفید و برنج سفید، و ترجیحاً جایگزینی آن‌ها با مواد غذایی پر فیبر و با اندکتر تأثیر بر قند خون مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و لبنیات کم چرب.

   - مواد غذایی پروتئینی و چربی‌های سالم: مصرف منابع پروتئینی کم چرب مانند ماهی، مرغ، گوشت سفید، تخم مرغ و لبنیات پایین چرب، و مصرف چربی‌های سالم مانند روغن‌های نباتی و مغزهای خرما.

3. داروهای دیابت:

   - در صورتی که تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی به تنهایی کافی نباشد، پزشک ممکن است داروهای دیابت مانند داروهای افزایش انسولین، داروهای کاهنده قند خون، یا داروهای حساس‌کننده به انسولین تجویز کند.

4. کنترل مستمر:

   - بررسی منظم سطح قند خون و مانیتورینگ عوارض مرتبط با دیابت می‌تواند در کنترل بیشتر بیماری و پیشگیری از عوارض جانبی کمک کند.

تمام این روش‌ها باید تحت نظر پزشک متخصص دیابت اجرا شوند و بهتر است تنظیمات خاص برای هر فرد بر اساس شرایط و وضعیت شخصی او تعیین شود

راه تشخیص بیماری دیابت نوع 2

تشخیص دقیق دیابت نوع 2 بر اساس مجموعه‌ای از آزمون‌ها و علائم بالینی انجام می‌شود. افرادی که مشکوک به داشتن دیابت هستند یا عوارض مربوط به آن را تجربه می‌کنند، باید به پزشک مراجعه کنند تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود. برای تشخیص دیابت نوع 2، می‌توان از روش‌ها و آزمون‌های زیر استفاده کرد:

1. آزمایش قند خون در خون:

 اندازه‌گیری سطح گلوکز (قند) در خون در زمان‌های مختلفی از روز، به عنوان آزمون اولیه برای تشخیص دیابت نوع 2 انجام می‌شود. این آزمون شامل آزمایش خون ناشتا و آزمایش قند خون پس از وعده غذایی است.

2. آزمایش HbA1c : این آزمون میزان قند خون متوسط در طی 2 تا 3 ماه گذشته را اندازه‌گیری می‌کند. مقدار HbA1c بالاتر از حد معمول (معمولاً بالای 6.5 درصد) نشان‌دهنده دیابت است.

3. آزمایش ادرار برای کشف قند:

 معمولاً در صورت تشخیص دیابت، آزمایش ادرار نیز انجام می‌شود تا مقدار قند در ادرار بررسی شود.

4. آزمایش‌های تشخیصی تکمیلی:

 در برخی موارد، پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص و ارزیابی عوارض مرتبط با دیابت، آزمون‌های تشخیصی دیگری مانند آزمایش‌های تشخیصی کلیه، آزمایش‌های قلبی، آزمون‌های تصویربرداری، و آزمایش‌های عصبی ارسال نسبت به انجام آن‌ها.

5. بررسی علائم بالینی:

 پزشک ممکن است علائم و نشانه‌های بالینی مانند ادرار زیاد، تشنگی زیاد، خستگی، لرز، وزن کم، و زخم‌های نافروتیک را بررسی کند تا تشخیص دقیق‌تری برای دیابت نوع 2 بگذارد.

با توجه به اینکه دیابت نوع 2 به طور پنهانی هم پیش رود و علائمی نداشته باشد، بررسی‌های معمولی سلامتی مانند آزمایش خون و سطح قند خون در افراد با فاکتورهای خطر بالا می‌تواند در تشخیص زودهنگام و مدیریت مناسب این بیماری مؤثر باشد

دلایل ابتلا به دیابت نوع 2 چیست؟

ابتلا به دیابت نوع 2 به عوامل ژنتیک و عوامل محیطی باز می‌گردد. درک دقیق این عوامل هنوز کاملاً واضح نیست، اما می‌توان عوامل زیر را به عنوان عوامل موثر در ابتلا به دیابت نوع 2 مطرح کرد:

1. ژنتیک:

 وجود تاریخ خانوادگی دیابت نوع 2 می‌تواند یک عامل خطر برای ابتلا به این بیماری باشد. افرادی که والدین یا خویشاوندان اولیه با دیابت نوع 2 مبتلا هستند، بیشتر احتمال ابتلا به این بیماری را دارند.

2. چاقی و ناتوانی در فعالیت بدنی:

 چاقی یکی از عوامل مهم در ابتلا به دیابت نوع 2 است. همچنین، فعالیت بدنی کم و ناتوانی در حرکت و ورزش نیز باعث افزایش خطر ابتلا به این نوع دیابت می‌شود.

3. سن:

 افراد بالای ۴۰ سال بیشتر در خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. با افزایش سن، عملکرد انسولین در بدن کاهش می‌یابد و احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش می‌یابد.

4. سبک زندگی نامناسب:

 مصرف غذاهای پرقند و پرچرب، نبود رژیم غذایی مناسب، مصرف زیاد الکل، و استفاده از ترکیبات مضر مانند ترانس چربی‌ها می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.

5. تنظیمات هورمونی:

 اختلالات در تولید و عملکرد انسولین و دیگر هورمون‌های مرتبط با تنظیم قند خون می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 شود.

هرچند این عوامل می‌توانند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهند، اما در بسیاری از موارد، ابتلا به این بیماری قابل پیشگیری است و با تغییر سبک زندگی و رعایت اصول تغذیه سالم، می‌توان این خطر را کاهش داد

میزان قند خون در دیابت نوع دو چقدر است؟

در دیابت نوع 2، میزان قند خون متغیر است و بستگی به عوامل مختلفی از جمله تغذیه، فعالیت بدنی، داروهای مصرفی و سایر عوامل دارد. اما به طور عمومی، برای افراد دیابتی هدف تنظیم میزان قند خون در حدودی است که به عنوان "هدف قند خون" شناخته می‌شود. برای بیشتر افراد با دیابت، این هدف‌ها به شرح زیر است:

۱. قند خون پیش از وعده غذایی (پرانترندال یا preprandial): 80-130 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL)

۲. قند خون دو ساعت پس از وعده غذایی (پس از وعده غذایی یا postprandial): کمتر از 180 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL)

با این حال، پزشک شما ممکن است بر اساس وضعیت شما و شرایط شخصی دیگر، هدف‌های متفاوتی برای میزان قند خون تعیین کند. بنابراین، مهم است که با پزشک خود در مورد هدف‌های خاص شما صحبت کنید و راهنمایی‌های لازم را بگیرید

دیابت نوع دو در چه سنی شروع می‌شود؟

دیابت نوع 2 ممکن است در هر سنی شروع شود، اما بیشترین موارد آن در افراد بالای ۴۰ سال و به‌طور خاص بین ۴۵ تا ۶۵ سالگی رخ می‌دهد. با این حال، اخیراً افزایش موارد دیابت نوع 2 در افراد جوان‌تر نیز گزارش شده است که می‌تواند به خطر افزایش چاقی و فعالیت بدنی کمتر در این افراد برگردد. به همین دلیل، دیابت نوع 2 دیگر به‌طور انحصاری به افراد میانسال محدود نمی‌شود و می‌تواند در هر سنی ظاهر شود.

عوامل خطری مانند چاقی، فعالیت بدنی کم، تغذیه نامناسب، و سایر عوامل مرتبط با سبک زندگی نقش مهمی در افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 در افراد جوان‌تر دارند. افرادی که دارای تاریخ خانوادگی دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا یا ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک هستند، نیز در خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند.

آیا دیابت نوع 2 ارثی است؟

بله، دیابت نوع 2 تا حد زیادی به ارث می‌رسد. عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ابتلا به این نوع دیابت دارند. اگر یکی از والدین یا هر دوی آن‌ها دیابت نوع 2 داشته باشند، احتمال ابتلا به این بیماری برای فرزندان بالاتر می‌رود.

هرچند ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به دیابت نوع 2 دارد، اما عوامل محیطی و سبک زندگی نیز نقش بسزایی در ظهور این بیماری ایفا می‌کنند. به عنوان مثال، چاقی، فعالیت بدنی کم، رژیم غذایی نامناسب و استرس می‌توانند عواملی باشند که باعث ظهور دیابت نوع 2 در افرادی با تاریخچه خانوادگی مبتلا به این بیماری شوند.

بنابراین، هرچند ارثی بودن دیابت نوع 2 ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد، اما با تغییرات در سبک زندگی، می‌توان این خطر را کاهش داد و حتی در برخی موارد از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد.

راه های پیشگیری از دیابت نوع 2 چیست؟

پیشگیری از دیابت نوع 2 بسیار مهم است و می‌توان با اعمال تغییرات در سبک زندگی و رعایت نکات بهداشتی مناسب، خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داد. برخی از راه‌های پیشگیری از دیابت نوع 2 عبارتند از:

1. تغییرات در سبک زندگی:

   - ورزش و فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم و فعالیت بدنی می‌تواند به کاهش وزن، کاهش مقاومت به انسولین و کنترل قند خون کمک کند. برنامه‌های ورزشی هفتگی شامل حداقل 150 دقیقه ورزش متوسط تا شدید، مانند پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا یا تمرینات مقاومتی، مورد توصیه است.

   - کنترل وزن: کاهش وزن در صورت چاقی و حفظ وزن مناسب در صورت وزن نرمال می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد.

   - تغییرات در رژیم غذایی: مصرف مواد غذایی با مقدار مناسب از کربوهیدرات‌های ساده، چربی‌های سالم، مواد غذایی دارای فیبر، میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند کمک کننده باشد.

2. توجه به فاکتورهای خطر ارثی:

   - اگر تاریخچه خانوادگی دیابت نوع 2 در خانواده شما وجود دارد، باید به وضعیت سلامتی خود دقت کنید و از ابتلا به عوارض مرتبط با دیابت پیشگیری کنید.

3. کنترل فشار خون و کلسترول:

   - حفظ فشار خون و سطح کلسترول در محدوده‌های سلامتی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد.

4. کاهش استرس و مدیریت روانی:

   - استرس می‌تواند تأثیر مخربی بر سلامتی داشته باشد. استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا، و تنفس عمیق می‌تواند به پیشگیری از دیابت کمک کند.

5. بررسی منظم سلامتی:

   - برای افرادی که در معرض خطر دیابت هستند، بررسی منظم سلامتی و آزمایش‌های مرتبط با قند خون، فشار خون و کلسترول اهمیت دارد.

با اعمال این تغییرات در سبک زندگی و رعایت نکات بهداشتی، می‌توانید از ابتلا به دیابت نوع 2 پیشگیری کرده و سلامتی خود را حفظ کنید