راه موثر در درمان زخم بستر
زخم بستر (Pressure ulcer) یا همان زخم فشاری، زخمی است که در نتیجه فشار طولانی مدت و یا تکراری بر روی پوست ایجاد می‌شود. این نوع زخم‌ها معمولاً در نقاطی از بدن که استخوان بر پوست فشار می‌آورد، مانند ستون فقرات، عضلات، کمر، پشت باسن، زانو، و پاها شکل می‌گیرد. اگر فشار به مدت زمان طولانی به این نقاط وارد شود، منجر به خراشیدگی و تخریب بافت پوستی می‌شود که ممکن است به شکل زخم باز با مراحل مختلفی از شروع اولیه تا حاد شدن آسیب پوستی منجر شود. این زخم‌ها به دلیل فشار، اصطکاک، نیروی تراکم و مواد شیمیایی ایجاد شده تحت فشار، به طور کلی در افرادی که به دلیل بیماری یا ناتوانی نمی‌توانند به طور مستقل حرکت کنند، بیشتر مشاهده می‌شوند.
نشانه ها و علائم زخم بستر
علائم و نشانه‌های زخم بستر ممکن است متنوع باشند و بسته به مرحله و شدت آسیب، متفاوت باشند. در ادامه، برخی از علائم شایع زخم بستر ذکر شده است:
1. قرمزی: این یکی از اولین نشانه‌های ظاهری زخم بستر است که معمولاً در نقاطی از پوست که فشار مستقیم دیده می‌شود، مشاهده می‌شود. این قرمزی ممکن است به تدریج توسعه یابد و محدوده آن افزایش یابد.
2. تورم: زخم بستر می‌تواند باعث تورم پوست در منطقه‌ای که تحت فشار قرار گرفته است، شود.
3. تغییر در دما: منطقه‌ای که زخم بستر رخ می‌دهد، ممکن است گرمتر یا سردتر از دیگر نقاط بدن باشد.
4. تغییر در رنگ پوست: در برخی موارد، پوست در محل زخم ممکن است تغییر رنگ دهد و متفاوت از رنگ پوست سالم بدن باشد، این تغییر ممکن است شامل رنگ‌هایی مانند قرمز، بنفش، یا حتی مشکی باشد.
5. رفتار دردآور: در برخی از موارد، زخم بستر ممکن است دردآور باشد، اما در برخی موارد، شاید فرد حتی درد نخواهد داشت که این موجب تأخیر در تشخیص زخم می‌شود.
6. تخریب پوست: در مراحل پیشرفته‌تر، زخم بستر می‌تواند منجر به تخریب پوست شود و بافت‌های زیرین نیز دچار آسیب شوند. این ممکن است منجر به تشکیل زخم‌های عمیق‌تر و باز شود.
همچنین، برای تشخیص صحیح و مراقبت از زخم بستر، ممکن است نیاز به ارزیابی ویژه توسط پزشک یا پرستار داشته باشید.
علت ایجاد زخم بستر
زخم بستر معمولاً به دلیل فشار طولانی مدت و یا تکراری بر روی پوست ایجاد می‌شود. این فشار ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که شامل موارد زیر می‌شود:
1. بیماری‌های مرتبط با تحرک محدود: افرادی که به دلیل بیماری‌هایی مانند افزایش سن، فشار خون پایین، مشکلات عصبی، ضعف عضلات، یا صرع نمی‌توانند به طور مستقل حرکت کنند، از جمله افراد مبتلا به اختلالات حرکتی مانند فلج‌ها و مشکلات اسکلتی-عضلانی، از خطر بالقوه برای ایجاد زخم بستر بیشتری هستند.
2. بستر بیماری: افرادی که به طور مداوم بستری هستند و نمی‌توانند به طور منظم تغییر وضعیت بدن خود را انجام دهند، به خصوص در مواردی که فشار بر روی یک نقطه بدن به مدت طولانی دوام داشته باشد، از خطر بالقوه بیشتری برای ایجاد زخم بستر رنج می‌برند.
3. فشارهای خارجی: عواملی مانند استفاده از وسایل تراکمی، مانند برخی تجهیزات پزشکی، فشارهای تقریباً ثابت را بر روی پوست اعمال می‌کنند و می‌توانند باعث ایجاد زخم بستر شوند.
4. رطوبت و تراکم: پوستی که مدت طولانی مرطوب می‌ماند (به عنوان مثال، از طریق عرق، ادرار، یا لکه‌های ناشی از زخم‌های قبلی)، ممکن است به طور قابل توجهی آسیب پذیرتر باشد. همچنین، تراکم در مناطقی از بدن که بافت‌های چربی کمتری دارند، مانند تحت پوست، می‌تواند به عوامل خطرزا اضافه شود.
5. تغذیه نامناسب: تغذیه نامناسب، به خصوص کمبود پروتئین و ویتامین C و آهن، می‌تواند باعث ضعف ساختاری پوست شود و خطر ایجاد زخم بستر را افزایش دهد.
6. عواملی مانند دودی‌ها، عفونت‌ها و داروها نیز می‌توانند به ایجاد و تشدید زخم بستر کمک کنند.
به طور کلی، عواملی که به افزایش فشار بر روی پوست، آسیب به پوست، و یا کاهش قابلیت پوست برای تحمل فشار منجر می‌شوند، می‌توانند به ایجاد زخم بستر منجر شوند.
کدام دسته از افراد بیشتر در معرض زخم بستر میباشد؟
افرادی که بیشتر در معرض خطر ایجاد زخم بستر قرار دارند، شامل افرادی می‌شوند که از شرایط و عوامل زیر رنج می‌برند:
1. افرادی که به دلیل بیماری‌ها یا ناتوانی‌های جسمانی نمی‌توانند به طور مستقل حرکت کنند، از جمله افراد مبتلا به فلج، مشکلات اسکلتی-عضلانی، افزایش سن، یا بیماری‌های عصبی.
2. افرادی که به طور مداوم بستری هستند و نمی‌توانند به طور منظم تغییر وضعیت بدن خود را انجام دهند، از خطر بیشتری برای ایجاد زخم بستر رنج می‌برند.
3. افرادی که وزن بدن زیادی دارند، زیرا وزن بیش از حد می‌تواند فشار بیشتری را بر روی نقاط خاصی از بدن ایجاد کند که می‌تواند به ایجاد زخم بستر منجر شود.
4. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و در معرض عفونت‌های پوستی هستند.
5. افرادی که بخور معمولاً زیر پوست خود را از دست می‌دهند، از جمله افراد مبتلا به دیابت.
6. افرادی که داروهایی مصرف می‌کنند که ممکن است تأثیرات جانبیی مانند کاهش حس پوست یا کاهش رساندگی آن ایجاد کنند.
7. افرادی که تغذیه نامناسب دارند و کمبود مواد مغذی مهمی مانند پروتئین و ویتامین C دارند.
به طور کلی، هر چه شرایط بیماری‌ای، ناتوانی جسمانی، یا عوامل دیگری که به تضعیف پوست، کاهش توانایی آن برای تحمل فشار، یا افزایش فشار بر روی نقاط خاص از بدن منجر می‌شوند، وجود داشته باشد، خطر ایجاد زخم بستر برای فرد افزایش می‌یابد.
راه های درمان زخم بستر
کاهش فشار روی ناحیه مربوطه
استفاده از پدهای فومی و بالش‌های نرم به منظور نگهداشتن نواحی آسیب‌دیده و کمک به درمان زخم بستر، از جمله راهکارهای موثری است که در بهبود وضعیت بیماران تاثیرگذار میباشد. این ابزارهای پزشکی نه تنها به تخفیف فشار و فراهم کردن محیطی مناسب برای بهبود رگ‌های خونی کمک می‌کنند، بلکه با فراهم آوردن حمایت و پایداری به نواحی حساس بدن، احتمال تضییع وضعیت آسیب‌دیدگی را کاهش می‌دهند.
به‌علاوه، استفاده از این وسایل می‌تواند به تغییر موقعیت بدن در حالت استراحت کمک کند. با فراهم آوردن حالتی راحت و مطمئن برای بیمار، این پدها و بالش‌ها باعث کاهش فشارهای ناشی از فعالیت‌های روزمره می‌شوند و بدن را در وضعیت مناسبی برای بهبود و بازسازی بیشتر قرار می‌دهند.
استفاده مناسب و مداوم از این ابزارها، علاوه بر بهبود سریع‌تر زخم بستر، می‌تواند به افزایش راحتی و کیفیت زندگی بیماران کمک شایانی نماید. بنابراین، توصیه می‌شود که در تیم درمانی بیماران بستری، استفاده از این وسایل به‌عنوان بخشی اساسی از برنامه درمانی مورد توجه قرار گیرد.
تمیز کردن زخم بستر
در مراحل ابتدایی زخم بستر، رعایت بهداشت و تمیزی زیادی از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین، توصیه می‌شود که زخم را به طور دقیق و مداوم با آب و صابون ملایم شسته و تمیز نگه دارید. این عمل باعث کاهش خطر عفونت و تشکیل بافت جدید به شکل صحیح می‌شود.
در هر بار تعویض پانسمان، زخم با استفاده از سرم سالین بشویید تا از هرگونه ذرات یا مواد غیرضروری پاک شود. این عمل باعث حفظ تمیزی و ایجاد شرایط مناسب برای بهبود سریع‌تر و درمان موثرتر زخم می‌شود.
به‌طور خلاصه، رعایت بهداشت و تمیزی منظم در مراحل اولیه زخم بستر از اهمیت بسزایی برخوردار است و باعث افزایش شانس بهبودی بیمار می‌گردد.
استفاده از کرم‌های موضعی جهت درمان و بهبود زخم
استفاده از کرم‌های ضد باکتری از جمله راهکارهای مهم در مبارزه با عفونت در زخم بستر است. این کرم‌ها با تخریب باکتری‌های موجود در زخم، به تمیزی و پاکیزگی زخم کمک می‌کنند و از گسترش عفونت جلوگیری می‌نمایند. همچنین، با ایجاد یک لایه محافظ بر روی پوست آسیب دیده، این کرم‌ها می‌توانند از وسعت یافتن زخم و وارد شدن مواد غیرضروری به داخل زخم جلوگیری کنند.
از طرفی، خرید و استفاده از کرم‌های ترمیم‌کننده زخم بستر نیز به عنوان یکی از روش‌های مؤثر و سریع درمانی مطرح می‌شود. این کرم‌ها با فراهم کردن شرایط مورد نیاز برای بهبود سریع‌تر زخم، به تقویت فرایند ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب دیده کمک می‌کنند و بهبودی زخم را تسریع می‌بخشند. بنابراین، ترکیب استفاده از کرم‌های ضد باکتری و کرم‌های ترمیم‌کننده زخم بستر، به عنوان یک روش کامل و مؤثر در درمان زخم بستر معرفی می‌شود که می‌تواند بهبودی سریع و موثری را برای بیماران فراهم آورد.
برداشتن بافت مرده از روی پوست
برای کمک به درمان زخم بستر، از جمله روش‌های مورد استفاده می‌توان به برداشتن بافت مرده از روی پوست اشاره کرد. این فرآیند، تحت نظارت و رهنمودهای دقیق پزشک باید انجام شود و باید از ابزارهای خاصی برای این منظور استفاده گردد. برداشتن بافت مرده از زخم، از طریق حذف لایه‌های پوستی که تخریب شده‌اند و حفظ بافت سالم، به فرآیند ترمیم زخم کمک می‌کند. این اقدام به تسهیل جریان هوا و مواد تغذیه به زخم کمک می‌کند و از عفونت و تشکیل بافت غیرضروری جلوگیری می‌کند.
همچنین، با حذف بافت مرده، پوست بهتری برای جذب پانسمان و کرم‌های درمانی فراهم می‌آورد. اما این کار باید تحت نظارت و رهنمودهای دقیق پزشک انجام شود تا از وارد آمدن آسیب به بافت سالم و تداخل با فرآیند ترمیم زخم جلوگیری شود.به طور خلاصه، برداشتن بافت مرده از زخم بستر یکی از روش‌های مؤثر در کمک به درمان زخم است که نیازمند تخصص و تجربه پزشک میباشد و باید با استفاده از ابزارهای مناسب و زیر نظر متخصص انجام شود.
استفاده از تشک مواج
در بازار، تشک‌های مواجی مخصوص برای استفاده در درمان زخم بستر موجود می‌باشند که می‌توانند در بهبود وضعیت بیماران مؤثر باشند. انتخاب نوع مناسب تشک برای درمان زخم بستر امری حیاتی است که بهتر است با پزشک معالج مشورت شود. تشک‌های مواج با قابلیت تنظیم فشار و توزیع بهتر فشار بر روی نقاط فشارزخم، می‌توانند به کاهش فشارهای ناشی از بستر و حفظ رطوبت مناسب در اطراف زخم کمک کنند. انتخاب تشک با مشخصه‌های مناسب مانند اندازه، شکل، و ویژگی‌های فنی، می‌تواند به بهبودی سریع‌تر و موثرتر زخم بستر کمک نماید.با پیشنهاد و راهنمایی پزشک، می‌توانید تشکی را که بهترین تطابق را با نیازهای بیمار دارد، انتخاب کرده و در بهبودی و درمان زخم بستر تأثیرگذار باشید. برای خرید تشک مواج، می‌توانید به دسته مربوطه در سایت مراجعه نمایید.
آنتی بیوتیک
در صورتی که زخم بستر با عفونت پوست یا استخوان همراه باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک خاصی را تجویز نماید که برای درمان عفونت و جلوگیری از گسترش آن ضروری است. استفاده از آنتی بیوتیک‌ها در این حالت نه تنها به کنترل عفونت کمک می‌کند بلکه می‌تواند از تشدید و تعمیق عفونت به ساختارهای عمیق‌تر پوست و استخوان جلوگیری کند.
تجویز و استفاده از آنتی بیوتیک باید به دقت و طبق دستور پزشک انجام شود. این اقدام می‌تواند از ایجاد مقاومت به آنتی بیوتیک‌ها و عوارض جانبی ناشی از مصرف نادرست آن‌ها جلوگیری کند. همچنین، توجه به مدت زمان تجویز شده و تمام کردن دوره مصرف آنتی بیوتیک نیز از اهمیت بالایی برخوردار است تا از بازگشت عفونت و شکل‌گیری مقاومت‌های باکتریایی جلوگیری شود.
بنابراین، در صورت تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشک، حتماً باید دستورات و نکات استفاده از آن را به دقت رعایت کرده و تا پایان دوره مصرف، به ادامه درمان بپردازید.
درمان زخم بستر از طریق جراحی
در مواردی که زخم بستر به حدی عمیق یا پیچیده است که با روش‌های معمول درمانی بهبود نیافته یا عوارض جدی ایجاد کند، ممکن است نیاز به درمان جراحی باشد. درمان زخم بستر از طریق جراحی معمولاً در موارد زیر انجام می‌شود:
1. تخلیه و تمیز کردن زخم: در این مرحله، بافت‌های مرده، بافت‌های آسیب‌دیده و مواد غیرضروری از داخل زخم تخلیه و تمیز می‌شوند. این فرآیند به کمک ابزارهای جراحی و تحت نظارت مستقیم پزشک انجام می‌شود.
2. رفع علل فشار: در بعضی موارد، زخم بستر ناشی از فشار مستقیم و بی‌توجهی به قسمت‌های بدن است. برای پیشگیری از ایجاد زخم بستر جدید، علل فشار برطرف می‌شوند. این ممکن است شامل استفاده از البسه‌ها و تجهیزات تخصصی باشد.
3. اصلاح وضعیت بدن: تغییر موقعیت بدن بیمار و استفاده از تجهیزاتی مانند تشک‌های خاص مواج و بالش‌های فشاری می‌تواند در پیشگیری از ایجاد فشارهای جدید و بهبود سریع‌تر زخم بستر موثر باشد.
4. جراحی پوششی: در برخی موارد، برای پوشش زخم و تسهیل فرآیند ترمیم، جراحی پوششی انجام می‌شود. این شامل استفاده از پوست یا بافت‌های دیگر از بدن بیمار یا بافت‌های پوستی مصنوعی است.
5. مراقبت پس از جراحی: پس از انجام جراحی، مراقبت‌های ویژه‌ای باید انجام شود. این شامل تغییر پانسمان، کنترل عفونت، و مراقبت‌های دوره‌ای دیگر است.
در کل، درمان زخم بستر از طریق جراحی یک روش پیچیده و متخصصانه است که نیازمند انجام توسط پزشکان ماهر و تیم‌های درمانی متخصص است.
علت زخم بستر در سالمندان چیست؟
زخم بستر (بستری) یا زخم فشاری اغلب در افراد سالمند به دلیل کاهش فعالیت فیزیکی، کمبود حرکت، و ضعف عضلات بیشتر دیده می‌شود. این موارد می‌توانند باعث بالا رفتن فشار بر نقاطی از بدن شوند، به خصوص در نقاطی که با سطوح صافی که فشار به طور یکنواخت انتقال می‌یابد، در تماس هستند. عوامل دیگری مانند کمبود تغذیه، دیابت، عوارض بیماری‌های مزمن، اختلالات سیستم عصبی و تغییرات در پوست نیز می‌توانند ریسک بروز زخم بستر را افزایش دهند. بنابراین، مراقبت از پوست و ارتقاء حرکت و فعالیت بدنی می‌تواند از بروز این نوع زخم‌ها در سالمندان پیشگیری کند.
آیا زخم بستر موجب مرگ می‌شود؟
بله، زخم بستر می‌تواند در موارد شدید، به خصوص در صورت عدم درمان و مداخله مناسب، منجر به مشکلات جدی شود که ممکن است به مرگ منجر شود. عواقب جدی زخم بستر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
1. عفونت: زخم بستر ممکن است به راحتی عفونت‌های پوستی و بافتی را به وجود آورده و اگر این عفونت‌ها به اندازه کافی درمان نشوند، می‌توانند منجر به تشکیل عفونت سپسیس شده و در نهایت مرگبار شوند.
2. فشار خون پایین: زخم بستر می‌تواند به فشار خون پایین و نارسایی عضلانی و عضلانی قلبی منجر شود که این موارد می‌توانند به مرگ منجر شوند.
3. تشکیل اقدامات خونگیر: زخم بستر ممکن است باعث تشکیل خون ریزی داخلی یا خونریزی شود که در برخی موارد نیاز به اقدامات خونگیری فوری دارد و در غیر این صورت ممکن است به مرگ منجر شود.
4. عوارض عمومی: زخم بستر ممکن است منجر به مشکلات عمومی مانند کاهش وزن، تغییر در فشار خون، تب، و غیره شود که اگر درمان نشوند، می‌توانند به مرگ منجر شوند.
5. تشکیل سلول‌های سرطانی: زخم بستر ممکن است باعث تشکیل سلول‌های سرطانی شود که این موارد در صورت عدم درمان می‌توانند به مرگ منجر شوند.
بنابراین، مهم است که زخم بستر با جدیت و به موقع مورد مراقبت و درمان قرار گیرد تا از عواقب جدی و مرگبار آن جلوگیری شود. همچنین، اقدامات پیشگیری و مراقبت منظم از پوست، می‌تواند در کاهش خطر ایجاد زخم بستر و پیشگیری از عواقب جدی آن مؤثر باشد.
راهنمای خرید پانسمان نوین
