6 راه اصلی درمان آرتروز زانو
درمان آرتروز زانو یکی از نیازمندهای اساسی در بسیار از افراد در جامعه کنونی میباشد؛ از طرفی دیگر درمان آرتروز زانو روندی بسیار حساسی دارد، به گونهای که در صورت هر گونه اشتباه، موجب خسارات دائمی و جبران ناپذیری خواهد شد؛ بنابراین در درمان آرتروز زانو، باید توجه بسیاری کنید. در این مقاله 6 روش مفید و اساسی را برای درمان آرتروز زانو معرفی میکنیم.
بیشتر بخوانید : 6 راه موثر در درمان آب آوردن زانو
بیشتر بخوانید: کپسولیت چسبنده یا یخ زدگی شانه چیست
آرتروز زانو چیست؟
آرتروز زانو یک نوع از بیماری های مفصلی است که با تخریب زانو و سطوح غضروفی آن همراه است. این بیماری معمولاً با پیری و سن بالاتر شروع میشود، اما ممکن است در افراد جوانتر نیز رخ دهد، بهویژه اگر آنها تحمل استرس زیادی را بر زانوها داشته باشند یا از آسیبهای مکرر مفاصل رنج ببرند. در آرتروز زانو، غضروفهایی که سطح استخوانها را پوشانده و به عنوان روان کننده عمل کند، بهطور تدریجی خراب و تخریب میشوند. این باعث میشود که استخوانها بهطور مستقیم به یکدیگر برخورد کنند و باعث درد، التهاب، سفتی و کاهش حرکتی زانو شود. علایم آرتروز زانو میتواند شامل درد، سفتی، تورم، خستگی زودرس، و کاهش حرکت و انعطاف زانو باشد. اما درمانهای متنوعی وجود دارد که میتواند این علایم را کنترل کند، از جمله تغییرات در سبک زندگی، فیزیوتراپی، داروها، و در صورت لزوم جراحی نیازمند است.. اگر احساس میکنید که ممکن است زانوی شما مبتلا به آرتروز باشد، بهتر است که به پزشک مراجعه کرده و نظر و راهنمایی او را درباره تشخیص و درمان مناسب بپرسید.
بیشتر بدانید : درمان پیچ خوردگی مچ پا
بیشتر بخوانید : درمان سوزش زانو
علل ایجاد آرتروز زانو چیست؟
علل ایجاد آرتروز زانو ممکن است شامل چندین عامل باشد:
- سن: پیری یکی از عوامل اصلی بروز آرتروز است. زانوها با گذشت زمان و سن ممکن است طی فعالیت های روزانه فشار و استرس زیادی را تحمل کنند که منجر به خرابی غضروفها و سایر اجزای مفصلی میشود.
- آسیب و صدمات مکرر: آسیبهای مکرر به زانو میتواند منجر به آسیب غضروفها شود. ورزشهایی که نیاز به حرکات تکراری دارند یا فعالیتهای شغلی که زمان زیادی را نیاز دارند ممکن است باعث صدمه و خرابی زانو شوند.
- ژنتیک: برخی از افراد ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی بیشتر در معرض خطر بروز آرتروز زانو باشند.
- چاقی: وزن بالا میتواند فشار اضافی بر زانوها ایجاد کند و به سرعت فرایند خرابی زانوها را تسریع کند.
- بیماریهای مفصلی: برخی از بیماریهای مفصلی مانند آرتریت روماتوئید و آنکیلوزانگیاس میتوانند زانوها را تحت تأثیر قرار دهند و باعث آسیب و آرتروز شوند.
- فعالیتهای ورزشی یا شغلی: برخی از ورزشها یا فعالیتهای شغلی ممکن است فشار زیادی بر روی زانوها وارد کنند، مانند ورزشهایی که نیاز به پیچیدگی حرکتی دارند مثل فوتبال یا بسکتبال.
- دیگر عوامل: عواملی مانند نقصهای ساختاری زانو (مانند زانوهای خمیده یا فلج) نیز میتوانند باعث بروز آرتروز شوند.
ترکیب این عوامل ممکن است باعث بروز آرتروز زانو شود. بهتر است در صورت داشتن علائم آرتروز یا برای جلوگیری از آن، با پزشک متخصص مراجعه کرده و راهنماییهای لازم را دریافت کنید.
بیشتر بخوانید : علت ورم مفصل
بیشتر بخوانید: بهترین دارو برای شکستگی استخوان
بیشتر بخوانید : ویژگیهای زانوبند مناسب
برای تشخیص آرتروز زانو چه کاری باید انجام داد؟
برای تشخیص آرتروز زانو، پزشک معمولاً چند مرحله را دنبال میکند. این شامل موارد زیر میشود:
- پرسش و بررسی پزشکی: پزشک از شما درباره علائمی که تجربه میکنید مثل درد، سفتی، تورم و کاهش حرکتی مفصلی سوالاتی میپرسد. همچنین، تاریخچه پزشکی، فعالیتهای ورزشی یا شغلی شما نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
- آزمون فیزیکی: پزشک ممکن است زانوها را بررسی کرده و حرکت مفصلی، سفتی، تورم و نشانههای دیگر آرتروز را ارزیابی کند.
- تصویربرداری: از جمله روشهای تصویربرداری ممکن است شامل اشعه ایکس (X-ray)، آندوسکوپی (به کمک یک دستگاه کوچک به زانو وارد شده و با کمک آن تصاویری از داخل زانو گرفته میشود) و ممکن است در مراحل پیشرفتهتر از آرتروز، مغناطیس هستهای (MRI) نیز استفاده شود. این تصاویر به پزشک کمک میکنند تا خرابی و تغییرات غضروفی و استخوانی را تشخیص دهد.
- آزمونهای تکمیلی: ممکن است پزشک آزمونهای تکمیلی مانند آزمونهای خون یا سایر آزمونهای معمول در بیماریهای مفصلی را انجام دهد تا علل احتمالی را ارزیابی کند.
پس از انجام این مراحل، پزشک میتواند تشخیص نهایی بدهد و به شما گزینههای درمان آرتروز زانو مناسب را پیشنهاد کند.
بیشتر بخوانید : 5 دلیل خالی کردن زانو
بیشتر بخوانید : علت رگ به رگ شدن کمر
برای درمان آرتروز زانو، چه نوع داروییهایی مناسب است؟
برای درمان آرتروز زانو، ترکیبی از روشهای مختلف اغلب به کار گرفته میشود. از جمله این روشها میتوان به درمانهای دارویی اشاره کرد که میتوانند به کاهش التهاب، درد و بهبود علائم آرتروز زانو کمک کنند. درمانهای دارویی شامل:
- آنالژزیکها (دردهای ضد التهابی): مانند استفاده از آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و سایر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، که به کاهش درد و التهاب در محل آسیب دیده کمک میکنند.
- کورتیکواستروئیدها (کورتیزون): تزریقات مستقیم کورتیزون به محل آسیب دیده میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
- مکملهای غذایی: ممکن است برخی از مکملهای مانند گلوکوزامین و کندروئیتین که نقش در حفظ و بهبود سلامتی غضروف دارند، مورد استفاده قرار بگیرند.
- داروهای ضد المان (به عنوان مثال، کلوکوزامین): این داروها به هدف افزایش ترمیم غضروفها و کاهش علائم آرتروز مورد استفاده قرار میگیرند.
در هر صورت، مهم است که همواره با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین ترکیب درمانی برای شرایط شما تعیین شود. علاوه بر این، تغییرات در سبک زندگی مانند وزن کم کردن (اگر لازم است)، انجام تمرینات فیزیکی مناسب و استفاده از وسایلی که فشار را از زانو کاهش میدهند (مانند استفاده از عصاها یا وسایل پشتیبانی) نیز میتواند به بهبود علائم آرتروز کمک کند.
بیشتر بخوانید : خشک شدن انگشتان دست
بیشتر بخوانید : همه چیز در مورد دیسک کمر
بیشتر بخوانید : علت درد مچ پا
تزریق ژل برای درمان آرتروز زانو چطور است؟
تزریق ژل، یا همان تزریق مواد تحت عنوان "ویسکوزوپلستی"، یک روش درمان آرتروز زانو است که برای کاهش درد و بهبود حرکت زانو در برخی از موارد آرتروز زانو استفاده میشود. این روش ممکن است برای افرادی که به تندروی زانو در پی آرتروز رنج میبرند، مفید باشد. این فرآیند اغلب به صورت زیر صورت میگیرد:
- تزریق ژل: پزشک موادی را که شامل موادی با ویسکوزیته بالا هستند، مثل هیالورونیک اسید، به زانو شما تزریق میکند. این مواد معمولاً باعث افزایش روانیته و کاهش فشار در مفاصل میشوند و به عنوان محلی که غضروفها خراب شدهاند عمل میکنند.
- کاهش درد و بهبود حرکت: تزریق ژل میتواند بهبود درد و سفتی مفصلی را ایجاد کرده و حرکت زانو را بهبود بخشد. برخی از افراد ممکن است از ژل بهره مند شوند و احساس بهتری در طولانی مدت نسبت به استفاده از داروهای خوراکی داشته باشند.
- تعداد جلسات: این نوع درمان ممکن است نیاز به چندین جلسه تزریق داشته باشد تا اثر مثبت آن مشهود شود.
- عوارض: عوارض کمی ممکن است پس از تزریق ژل اتفاق بیفتد، مانند تورم موضعی، درد یا احتمال افزایش خونریزی در محل تزریق.
اگر از تزریق ژل به عنوان یک گزینه درمانی برای آرتروز زانو شما صحبت میکنید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا اوضاع و شرایط شما ارزیابی شود و بهترین راه حل برای شما مشخص شود.
بیشتر بخوانید : درد پا در بارداری
تزریق prp برای درمان آرتروز زانو چطور است؟
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) یک روش نوین درمانی است که برای موارد مختلف از جمله آرتروز زانو به کار میرود. PRP از خود پلاکتهای خون شما استخراج میشود و دارای عوامل رشد و پروتئینهایی است که ممکن است به بازسازی بافتها و ترمیم مفصلها کمک کند. روش تزریق PRP معمولاً به صورت زیر است:
- جمعآوری پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): پزشک شما یک نمونه خون از شما جمعآوری میکند. این نمونه سپس از طریق فرآیند مراحل مختلفی از جمله جداسازی پلاکتها و عوامل رشد از بقیه خون جدا میشود.
- تزریق PRP: پس از جداسازی، PRP به محل زانو تزریق میشود. این تزریق میتواند به کاهش التهاب، تقویت رشد بافت و حفظ غضروفها کمک کند.
از آنجا که PRP از عوامل طبیعی خون شما تهیه میشود، این روش ممکن است به عنوان یک گزینه درمانی کمتر احتمال داشتن عوارض جانبی داشته باشد. هرچند که PRP ممکن است به کاهش درد، التهاب و بهبود عملکرد زانو کمک کند، اما تأثیرات آن به صورت متفاوتی بر روی هر فرد ممکن است متفاوت باشد و ممکن است برای همه کاملاً موثر نباشد. مهم است که با پزشک خود در مورد مزایا، عیبها و آیا PRP یک گزینه مناسب برای شماست یا خیر، صحبت کنید.
بیشتر بخوانید : درمان پارگی مینیسک زانو
جراحی آرتروز زانو چیست؟
درمانهای جراحی معمولاً برای بیمارانی که درمانهای غیرجراحی نتوانستهاند علائم آرتروز زانو را کاهش دهند یا در صورتی که میزان خرابی در مفصل زانو به حدی است که درد و عوارض زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار داده، مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع جراحی برای درمان آرتروز زانو
جراحی آرتروسکوپی:
جراحی آرتروسکوپی یک روش جراحی است که با استفاده از یک دستگاه آرتروسکوپ (یک دستگاه با نور و دوربین)، جراحی را انجام میدهد. این فرآیند به جراح اجازه میدهد تا محل دقیق درد و تخریب درون مفصل را مشاهده کرده و عمل را انجام دهد.
جراحی استئوتومی (پای پرانتزی):
این نوع جراحی ممکن است در مواقعی انجام شود که زانو دچار خم شدگی شده و وزن بدن ناهموار بر روی مفصل زانو قرار گرفته است. این جراحی شامل تغییرات در استخوانهای زانو است تا مفصل را تعادل بیاورد و فشار را بهطور یکنواخت بر روی غضروف زانو توزیع کند.
جراحی تعویض مفصل زانو (آرتروپلاستی):
در صورتی که زانو به حدی آسیب دیده است که درد آن به اندازهای است که فرد نمیتواند به خوبی حرکت کند و فعالیتهای روزمره را انجام دهد، جراحی تعویض مفصل زانو انجام میشود. در این روش، مفصل آسیب دیده با مفصل مصنوعی جایگزین میشود تا از درد و محدودیتهای حرکتی که به دنبال آرتروز زانو بوجود آمده، کاسته شود. این روشها همه از روشهای معتبر جراحی برای درمان آرتروز زانو هستند. انتخاب بهترین روش برای هر فرد باید با مشورت با یک پزشک ارتوپد متخصص انجام شود، زیرا این انتخاب باید بر اساس شدت و نوع آرتروز زانو و شرایط فرد انجام شود.
در صورت تمایل به اطلاعات بیشتر در مورد دکتر ارتوپد، میتوانید مقاله دکتر ارتوپد کیست را در سایت سیب 115 مطالعه نمایید.
درمان آرتروز زانو با استفاده از روشهای خانگی
بیماری آرتروز زانو ممکن است هرکس را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما با انجام تغییرات در سبک زندگی و انجام تمرینات خانگی، میتوانید در کنترل علائم این بیماری کمک کنید. هرچند این روشها معجزهآسا نیستند و برای درمان دائمی بیماری، به همراه درمانهای پزشکی باید مورد استفاده قرار گیرند. در ادامه روشهایی که میتوانید در خانه به کار برید برای کاهش درد و بهبود وضعیت آرتروز زانو را بررسی میکنیم:
آبدرمانی:
ورزشهایی مانند شنا که باعث کاهش وزن میشوند، فشار روی زانوها را کاهش میدهند و بهبود آرتروز زانو را تسریع میکنند. این فعالیت میتواند به کاهش چربی بدن، بهبود حرکت و کاهش درد ورزشی کمک کند..
کاهش وزن:
وزن بالا میتواند فشار زیادی بر زانوها وارد کند و باعث تخریب غضروفها شود. کاهش وزن میتواند در بهبود وضعیت آرتروز زانو موثر باشد.
گرما و سردی:
استفاده از گرما و سرما میتواند در کاهش درد، تورم و التهاب مفاصل موثر باشد. گرما میتواند عضلات را آرام کند و سرما میتواند التهاب و درد را کاهش دهد.
ماساژ درمانی:
ماساژ میتواند به کاهش درد زانو کمک کرده و استرس و فشار را کاهش دهد. استفاده از روغنهای گیاهی مانند روغن سانفلورا میتواند در ماساژها موثر باشد.
درمانهای گیاهی:
مصرف سنجد، کنجد یا روغن زیتون بهعنوان روشهای مکمل آرامشبخش میتواند در کاهش درد و التهابهای زانو موثر باشد. توجه: قبل از شروع هر گونه برنامهای مرتبط با ورزش یا درمان خانگی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید، به ویژه اگر مشکلات جدی دارید یا درمانهای خانگی موجب تشدید علایم شده باشد.
فیزیوتراپی در درمان آرتروز زانو
فیزیوتراپی یک روش غیرجراحی بسیار موثر برای درمان آرتروز زانو است. این تکنیک با استفاده از تمرینات و تکنیکهای فیزیک درمانی متنوعی که توسط متخصصین فیزیوتراپی ارائه میشود، به فرد کمک میکند تا علائم آرتروز زانو را کاهش دهد و کیفیت زندگی روزمره خود را بهبود بخشد. برخی از تکنیکهای موثر فیزیوتراپی در درمان آرتروز زانو شامل موارد زیر است:
تمرینات تقویتی:
تمریناتی که به تقویت عضلات اطراف زانو میپردازند، از جمله تمرینات اسکوات و لانژها میباشند. تقویت این عضلات میتواند فشار را کاهش دهد که بر زانوها وارد میشود و به بهبود پایداری و عملکرد زانو کمک میکند.
تمرینات انعطافپذیری:
انجام تمرینات انعطافپذیری، از جمله کشش عضلات و استفاده از تکنیکهای گسترش عضلات و بافتهای نرم، میتواند انعطاف زانو را افزایش داده و از سفتی غضروف جلوگیری کند.
تمرینات تعادل و کنترل حرکت:
تمریناتی که بر روی تعادل و کنترل حرکتی تمرکز دارند، میتوانند در بهبود استحکام و تعادل عضلات زانو کمک کنند.
آموزش روشهای درستی در انجام فعالیتهای روزمره:
فیزیوتراپیستها میتوانند به فرد راهکارها و روشهای درستی را برای انجام فعالیتهای روزانه و حتی حرکات ساده مثل نشستن، خیز ایستادن و حمل و نقل ارائه دهند که میتواند فشار زیادی از زانوها کاهش دهد.
استفاده از درمان سرد و گرم:
درمان سرد و گرم میتواند به کنترل درد و التهاب کمک کند. مصرف گرما قبل از تمرینات ورزشی میتواند عضلات را گرم کرده و انعطافپذیری آنها را افزایش دهد. همچنین، درمان سرد پس از ورزشها میتواند به تسکین درد کمک کند و التهاب را کاهش دهد.
استفاده از کمکهای مربوط به زانو:
متخصص فیزیوتراپی میتواند راهنمایی در مورد استفاده از کمکهایی مانند زانوبندها یا عصای کمکی ارائه دهد که میتوانند فشار را کاهش داده و استحکام زانو را افزایش دهند. استفاده از تکنیکهای مختلف فیزیوتراپی میتواند به کنترل درد و بهبود عملکرد زانو در افراد مبتلا به آرتروز کمک کند. برای دریافت بهترین برنامه فیزیوتراپی برای شرایط شما، بهتر است با یک متخصص فیزیوتراپی یا پزشک مشورت کنید.
بیشتر بخوانید : قفل شدن زانو
بهترین روش درمان آرتروز زانو چیست؟
درمان آرتروز زانو گاهی بستگی به شدت و مرحلهای که بیماری در آن قرار دارد دارد. انتخاب بهترین روش درمانی باید با توجه به شرایط شخصی هر فرد و توصیههای پزشکان صورت گیرد. اما ترکیبی از روشهای مختلف ممکن است برای کنترل درد و بهبود علائم آرتروز زانو موثر باشد. این روشها عبارتند از:
۱. مدیریت درد:
- استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) که به تسکین درد و کاهش التهاب کمک میکنند. - مصرف داروهای آرام بخشها برای کنترل درد. - درمانهای موضعی شامل استفاده از کرمها و ژلهای مخصوص برای کاهش درد و التهاب.
۲. فیزیوتراپی:
- تمرینات تقویتی و انعطافپذیری برای تقویت عضلات اطراف زانو و افزایش انعطافپذیری. - درمان سرد و گرم برای مدیریت درد و کاهش التهاب. - مشاوره و آموزش در مورد فعالیتهای روزمره و حرکات صحیح.
۳. مدیریت وزن:
- کاهش وزن در صورت نیاز، زیرا افزایش وزن میتواند فشار بیشتری را بر زانوها وارد کند و به تخریب غضروفها کمک کند.
۴. تغییر در سبک زندگی:
- انجام ورزشهای مناسب که فشار کمتری روی زانوها وارد کنند مثل شنا و دوچرخهسواری. - استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا زانوبند.
۵. درمان جراحی:
- در مواردی که درمانهای غیرجراحی بهبودی نداشته و بیماری به مراحل پیشرفتهتر رسیده است، ممکن است نیاز به جراحی شامل آرتروپلاستی (تعویض زانو) داشته باشید. بهترین روش درمانی به همراه توصیههای پزشک شما باید مشخص شود. از طریق مشاوره با پزشک و تیم درمانی متخصص، بهترین برنامه درمانی که با شرایط شما همخوانی دارد، مشخص خواهد شد
خلاصه مطلب
در این مقاله سعی شد تا به تمام روشهای موثر و مفید در درمان آرتروز زانو پرداخته شود؛ دوباره یک نکته مهم را تکرار میکنیم که هر کدام از روشهای درمانی که استفاده میکنید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید و در صورت تایید پزشک، روند درمانی را آغاز کنید.