دکتر ارتوپد کیست؟
شاید بارها برای شما سوال پیش آمده است که دکتر ارتوپد کیست و چه کاری دقیقا انجام می‌دهد. بسیاری از افرادی که دچار مشکلات مفاصلی و استخوانی، شده‌اند، به دکتر ارتوپد مراجعه می‌کنند؛ اما سوال مهمی که پیش می‌آید این است که دکتر ارتوپد چه مزیتی دارد؟ اصلاً چه ضرورتی دارد؟ در این مطلب به طور مفصل به این موضوعات می‌پردازیم.
کلمه ارتوپد به چه معناست؟
قبل از اینکه به توضیح دکتر ارتوپد بپردازیم، اول از همه شما باید با خود کلمه ارتوپد آشنا شوید. کلمه ارتوپد ریشه یونانی دارد که دارای دو بخش است : یکی "orthos" که به معنای راست و مستقیم است و یکی دیگر "paideion" به معنای پرورش کودکان است.
بیشتر بدانید : درمان پیچ خوردگی مچ پا
دکتر ارتوپد کیست؟
دکتر ارتوپد یک از متخصصین در حوزه پزشکی است که نقش موثر را در درمان مشکلاتی شامل استخوان، مفصل، رباط، ماهیچه، تاندون و اعصاب ایفا می‌کند. در ابتدا این تخصص، تنها مختص کودکان بوده است اما به مرور زمان با رشد و پیشرفت صنعت پزشکی و دارو، این تخصص مربوط به تمام سنین می‌شود.
در خیلی از مراکز درمانی، دکتر ارتوپد می‌تواند به چند دسته تقسیم شود و به طور گروهی فعالیت خود را ادامه می‌دهند. در این مراکز دکتر ارتوپد می‌تواند به عنوان دستیار پزشک، فیزیوتراپ و یا مربی ورزشی، فعالیت کنند.
بیشتر بخوانید : علت ورم مفصل
بیشتر بخوانید: کپسولیت چسبنده یا یخ زدگی شانه چیست
ضرورت مراجعه به دکتر ارتوپد
زمانی که شما عادت یا سبک زندگی اشتباهی داشته‌اید و یا در سانحه و تصادفی، دچار ضربگی و آسیب بدنی شده‌اید، مراجعه به یک متخصص ارتوپد برای شما بسیار ضروری است؛ به همین ترتیب اگر دچار درد در مفاصل، استخوان، ماهیچه و رباط شده‌اید، حتماً به دکتر ارتوپد مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید : قفل شدن زانو
وظایف دکتر ارتوپد
به طور کلی دکتر ارتوپد دارای سه وظیفه می‌باشد که به شرح هر کدام از آنها می‌پردازیم:
درمان آسیب و ضرب دیدگی : تمام آسیب‌های استخوانی، تاندونی، رباط و ماهیچه را این متخصص می‌تواند درمان کند.
بهبود زاویه حرکت : عواملی که می‌تواند زاویه و دامنه حرکتی بدن را مختل کند، درد و تورم مفاصل است. در این وضعیت، دکتر ارتوپد، با روش‌های به خصوصی زاویه حرکتی را اصلاح می‌کند.
مدیریت درد : برخی از آسیب‌هایی که ریشه در سبک اشتباه زندگی دارد، موجب بروز مشکلاتی در سیستم اسکلتی عضلانی می‌شود. دکتر ارتوپد در این زمینه کمک شایانی می‌تواند انجام دهد.
بیشتر بخوانید : 6 راه موثر در درمان آب آوردن زانو
انواع بیماری‌هایی که دکتر ارتوپد به درمان آنها می‌پردازد
تا اینجا به طور کلی شما را با بیماری های استخوانی و مفصلی که پزشکان ارتوپدی درمان می‌کنند، آشنا شدید. در این قسمت از بلاگ، قصد داریم به جزئیات بیشتر بیماری‌هایی که پزشکان ارتوپد آنها را درمان می‌کنند بپردازیم.
رگ به رگ شدن مفاصل
زمانی که رباط‌ها بیش از اندازه کشیده و یا به طور کل دچار پارگی می‌شوند، به اصلاح می‌گونید مفاصل شخص رگ به رگ شده است. به طور کل رباط‌ها نوارهای بافتی هستند که دارای دو استخوان می‌باشند که مفصل‌ها را به هم متصل می‌کنند. جالب است بدانید که بیشترین نقطه‌ای که تحت تاثیر پیچ خوردگی قرار می‌گیرد، ناحیه پا و مچ پا می‌باشد. علائم رگ به رگ شدن شامل :
- کبودی
- درد در اطراف مفاصل
- تورم
- محدود شدن حرکت
اگر دچار درد مچ پا شده‌اید، می‌توانید به مقاله علت درد مچ پا مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید : دلایل التهاب و پارگی تاندون آشیل
کشیدگی عضلات
هنگامی که عضلات بیش از حد کشیده می‌شوند یا اینکه پاره می‌شوند، شخص دچار کشیدگی ماهیچه شده است. این عارضه معمولاً به دلیل فشار بالایی که به عضله وارد شده است. این مشکل معمولاً در ناحیه‌های کمر، شانه، گردن و عضلات پشت ران مشاهده می‌شود. اما نکته‌ای وجود دارد این است که اگر مشکل بسیار حاد باشد، مراجعه به دکتر ارتوپد ضروری است، در غیر این صورت می‌توانید با روش‌های خانگی، به درمان آن بپردازید.
اگر ورزش کار هستید و جزء آن دسته از افرادی هستید که دارای تمارین بسیار سنگینی می‌باشید، اول از همه پیشنهاد می‌کنیم که اصول تمرینی سالم را رعایت کنید. اگر دچار ضربه دیدگی شدید، حتماً به پزشک ارتوپد مراجعه نمایید؛ زیرا در صورت عدم مراجعه، می‌تواند آسیب‌های دائمی را در بدن شما به جای گذارد.
بیشتر بخوانید : درد پا در بارداری
شکستگی استخوان
استخوان که یکی از سخت‌ترین بافت‌های بدن به شمار می‌آید. شکستگی‌های استخوان می‌تواند از یک ترگ بسیار ریز ساده که به آن به اصلاح مو برداشتن می‌گویند، شروع می‌شود تا شکستگی‌های مقطعی و طولی؛ شکستگی استخوانی معمولاً به دلیل ضربات شدیدی که در تصادف رخ می‌دهد، نشأت می‌گیرد. علائم شکستگی می‌تواند شامل احساس درد شدید در هنگام حرکت، کبودی وتورم می‌باشد. اگر به خار استخوانی مبتلا شده‌اید، می‌توان مقاله درمان خار استخوانی را مطالعه نمایید.
دکتر ارتوپد درهنگام مواجه با شکستگی استخوان، ابتدا عکس را تجویز می‌کند و سپس با بازنگری به عکس، تجویز به خصوصی را به بیمار انجام می‌دهد.
بیشتر بخوانید: بهترین دارو برای شکستگی استخوان
در رفتگی
در رفتگی زمانی رخ می‌دهد که قسمت انتهایی استخوان از جایگاه خود خارج شود. عواملی که موجب این معضل می‌شود شامل تصادف و وزرش و تحرکات بدنی که دارای سرعت بالایی دارد. در بزرگسالان اکثراً شانه دچار این مشکل می‌شوند و در کودکان بیشتر در قسمت آرنج آنها این مشکل پدیدار می‌شود.
در رفتگی بیشتر در استخوان‌های بزرگ دیده می‌شود. در صورت مواجه شدن با این مشکل، سریعاً به یک دکتر ارتوپد مراجعه نمایید.
بیماری‌های ستون فقرات
ستون فقرات یکی از مهم‌ترین بخش‌های آنتومی بدن به شمار می‌آید که وظیفه اصلی آن، حفظ نخاع در بدن می‌باشد. مشکلاتی که در ستون فقرات ممکن است پیش بیاید، می‌توان گفت که ریشه در طرز ناصحیح و غیر اصولی بر روی صندلی است. در صورت ضرب دیدگی به هیچ عنوان هیچ حرکتی نداشته باشید! حتی کوچک‌ترین حرکت، در این موقعیت شما نیاز به اورژانس دارید. اگر به بیماری تنگی کانال نخاع مواجه شده‌اید و یا نیز شک دارید، حتماً به دکتر ارتوپد مراجعه داشته باشید.
علائم این عارضه، می‌تواند درد، ضعف، بی حسی، گزگز، از دست دادن عملکرد و مشکلات قلبی و ریوی، اشاره کرد. در برخی موارد هم نیاز به جراحی توسط پزشک ارتوپد دارد. اگر به در داشتن مشکل ستون فقرات تردید دارید، می‌توانید مقاله علائم بیماری ستون فقرات را مطالعه کنید. در صورت تمایل در مورد روماتیسم ستون فقرات، می‌توانید به مقاله مورد نظر در سایت سیب 115 مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید : علت رگ به رگ شدن کمر
بیماری عفونی استخوان و مفاصل
بسیاری از بیمارانی وجود دارند که به دلیل ضربه یا عمل جراحی، باکتری‌های بیماری زا وارد بدن آنها شده و در نهایت از طریق جریان خون به استخوان و مفاصل آنها وارد شده است. نکته مهم در اینجاست که اگر این عفونتی در استخوان و مفاصل به وجود آمده است درمان نشود، می‌تواند دچار بیماری مزمن شود؛ به این ترتیب زمینه ایجاد باکتری‌های زیادی، شکل می‌گیرد.
برای خرید کمربند طبی برای گودی کمر، می‌توانید به دسته مربوطه نیز مراجعه کنید.
استئومیلیت
یکی از انواع بارز عفونت‌های استخوانی و مفصلی، استئومیلیت است که مانند عفونت‌های ادراری یا ذات الریه از طریق خون به استخوان می‌رسد. اما در برخی موارد نیز از راه‌های دیگری مثل عمل جراحی، شکستگی که پوست را بشکافد و تزریق در نزدیکی استخوان، سبب ایجاد بیماری استئومیلیت می‌شود.
این بیماری از بیماری‌هایی است که به سرعت علائم خود را نشان می‌دهند. این علائم عبارت اند از:
- درد
- تب
- سفتی مفاصل
یک نکته مهم: آن دسته از افرادی که دچار بیماری دیابت هستند، بیشتر در معرض این بیماری هستند.
سرطان استخوان
اگر یک تومور یا توده‌ای به صورت کاملاً غیر طبیعی در استخوان، شروع به رشد کردن کند، به اصطلاح یه این نوع بیماری، سرطان استخوانی گویند. گرچه سرطانی که از استخوان شروع شود نادر است اما در اکثر مواقع، سرطان از اندام دیگر شروع شده و به استخوان منتقل می‌شود.
بیماری مادرزادی استخوان و مفاصل
درصدی کمی از بیماری‌های استخوانی از بدو تولد مشخص می‌شود. اما نکته‌ای که وجود دارد، تمامی بیماری‌های مادرزادی، ژنتیکی نیستند، بلکه به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن از یک سری عوامل می‌تواند باشد.
آرتروز
زمانی که مفاصل ملتهب می‌شوند، اصطلاحاً به آنها آرتروز می‌گویند. آرتروز بیش از 100 نوع می‌باشد که برای هر کدام، درمانی خاص خود وجود دارد اما شایع‌ترین آن عبارت‌اند از آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریاتیک و نقرس.
این نوع بیماری معمولاً در سنین 50 تا 60 سال بیشتر مستعد است؛ البته افرادی که دارای اضافه وزن نیز هستند، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است.
کمر درد
کمر درد یک عارضه‌ای است که نشانه وجود یک بیماری زمینه‌ای را می‌دهد. متخصص برای روشن شدن علت درد کمر، رباط، ماهیچه، دیسک، دیسک‌های بین مهره‌ای، اعصاب و مهره‌های کمر، مورد بررسی قرار می‌دهد.
دیسک کمر
دیسک کمر، یکی از بدترین عارضه‌هایی است که دیسک‌های موجود بین استخوان‌های کمربند آسیب می‌بینند. دیسک کمر زمانی اتفاق می‌افتد که دیسک دچار شکستگی یا ترک شود که ناشی از فعالیت‌های سنگین و غیراصولی می‌باشد. علائم دیسک کمر عبارت‌اند از: کمر درد، درد اندام‌های تحتانی که به آن درد سیاتیکی گفته می‌شود، علائم عصبی مانند سوزش، خواب رفتن اندام‌های تحتانی، گزگز کردن، اختلال در حرکت و سندروم دم اسب.نانبتبت‌ا. در صورت تمایل در مورد علت خواب رفتن دست و پا، می‌توانید به مقاله مورد نظر مراجعه نمایید.
زانو درد
زانو درد یکی از معمول‌ترین مشکلات ارتوپدی است که توسط متخصص دکتر ارتوپد درمان می‌شود. این درد ممکن است به علت پارگی رباط یا غضروف باشد که با به وجود آمدن وضعیتی مثل آرتروز، نقرس و عفونت، درد زانو را ایجاد می‌کند. آسیب و صدمات، التهاب مفصل (آرتروز)، صدمه به بافت‌های نرم و افت عملکرد مفصل، می‌تواند از دلایل زانو درد باشد.
اگر به عارضه پارگی مینیسک زانو دچار شده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله مربوطه را در سایت سیب 115 مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید : 5 دلیل خالی کردن زانو
آسیب به تاندون‌ها
تاندون‌ها کلاژن‌هایی هستند که وظیفه اتصال استخوان‌ها را به ماهیچه را دارند. تاندون‌ها معمولاً فشار‌های بالایی را می‌توانند تحمل کنند اما زمانی که فشار از حدی بیشتر باشد، دچار آسیب دیدگی و یا پارگی می‌شود. به جز این مورد، سایر عوامل نیز می‌تواند موجب این عارضه شود مانند نقرس، پرکاری تیروئید و گروه خونی o.
پوکی استخوان
یکی از عوامل ضعیف کننده استخوان‌ها، پوکی استخوان می‌باشد که همین موضوع موجب افزایش شکستگی‌های سطحی و عمقی می‌شود. دکتر ارتوپد معمولاً برای درمان مشکل پوکی استخوانی، مصرف کلسیم، ویتامین دی و همچنین ورزش کردن را پیشنهاد می‌دهند. عوامل ایجاد پوکی استخوان عبارت‌اند از:
- افزایش سن
- تغییرات هورمونی
- وزن پایین
- سیگار کشیدن
- مصرف برخی داروهای خاص
نرمی استخوان
علت اصلی این عارضه، کمبود ویتامین دی است. با نبود ویتامین دی، کلسیم و فسفر غذا نیز جذب نمی‌شوند، در نتیجه موجب نرمی بیش از حد استخوان‌ها در کودکان می‌شود. اگر در کودک علائمی همچون تاخیر در رشد، تاخیر در مهارت‌های حرکتی، درد در ستون فقرات و لگن، وجود دارد، می‌تواند ناشی از این عارضه باشد که باید سریعاً به دکتر ارتوپد مراجعه نمایید. در صورت تمایل در مورد درمان انحراف ستون فقرات، می‌توانید به مقاله مورد نظر در قسمت مجله سیب 115 مراجعه نمایید.
پای چنبری
این عارضه نیز، از همان زمان تولید در برخی نوزادان وجود دارد. این بیماری، موجب اختلال در پا می‌شود به طوری که پا از موقعیت خود خارج و پیچ می‌خورد. در این حالت که تاندون‌هایی که عضلات را به استخوان متصل می‌کنند، کوتاه است و موجب تغییر حالت پا می‌شود.
در این حالت که یک عارضه شایع نیز است، دکتر ارتوپد روند درمان را از همان ابتدای نوزادی پیشنهاد می‌دهد.
بیشتر بدانید : سیاتیک چیست؟
آسیب‌های ورزشی
برخی از آسیب‌ها، ممکن است حین انجام ورزش رخ دهد. اگر ورزش به صورت غیر اصولی و بیش از حد سنگین باشد، احتمال آسیبب پذیری اندام‌های بدن افزایش می‌یابد. رگ به رگ شدن، پارگی تاندون، آسیب به زانو، تورم عضلات، شکستگی و دررفتگی استخوان، از جمله معمول‌ترین آسیب‌های ورزشی به شمار می‌آیند. برای درمان این مشکل و همچنین سلامت بیشتر بدن، حتماٌ باید به دکتر ارتوپد مراجعه کنید.
در بسیاری از موارد، در ورزش، انگشتان دست مورد آسیب قرار می‌گیرد، به همین ترتیب، در صورت تمایل به مطالعه در مورد علت درد انگشتان دست، می‌توانید به مقاله مورد نظر مراجعه کنید. لازم به ذکر است که درصورت خشک شدن انگشتان دست، می‌توانید در مجله سیب 115 به مقاله مورد نظر مراجعه کنید.
درد لگن
درد لگن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، در بانوان، اغلب در ناحیه تناسلی خود اتفاق می‌افتد که دچار درد می‌شوند. اما در تمام مواقع نمی‌توان گفت علت درد مربوط به ناحیه تناسلی است بلکه می‌تواند ناشی از عفونت، درد استخوان باشد.
علل درد لگن :
- التهاب عضلات و بافت های نرم
- التهاب ارگان‌های حوضه کمر
- سندروم روده تحریک‌پذیر
- آمبولی یا التهاب زائده دودی
- بیماری‌های عفونی
- مشکل در سیستم گوارشی
درد مچ دست
درد مچ دست یکی از معمول‌ترین دردهایی است که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید. این عارضه نیز ممکن است ناشی از پیچ خوردگی یا تاندونیت باشد. اگر درد خفیف باشد، می‌توانید با روش‌های خانگی به درمان آن بپردازید در غیر این صورت، مراجعه به دکتر ارتوپد ضروری است.
دست درد
دست درد از شانه تا مچ دست شامل می‌شود. در برخی موارد درد دست مربوط به درد استخوان یا ماهیچه است و در دیگر موارد مربوط به اعصاب است.
پا درد
پا اندامی است که بیشتر فشار را تحمل می‌کند. با این وجود داشتن درد در برخی موارد، خیلی عجیب نیست. شدت درد پا می‌توان کم، میانه و به شدت باشد. در اکثر اوقات، معمولاً علت درد، می‌تواند به دلیل فشار بیش از اندازه به پا، راه رفتن یا ورزش کردن غیر اصولی، ضربه خوردگی و... باشد که در این مواقع با روش‌های خانگی قابل درمان می‌باشند؛ اما زمانی که درد مزمن باشد، می‌تواند حاکی از یک مشکل ریشه‌ای باشد.
در این حالت مراجعه به پزشک ارتوپدی پیشنهاد می‌شود.
درد شانه
شانه، به صورت مفصل گوی و کاسه‌ای است. عوامل مستعد کننده درد شانه عبارت‌اند از:
- کشیدگی در اثر فشار زیاد
- التهاب تاندون
- دررفتگی مفصل شانه
- شکستگی استخوان ترقوه
- تحت فشار بودن اعصاب گردن
سندروم تونل کارپال
تاثیری که این بیماری بر روی بدن می‌گذارد، به گونه‌ای است که اعصاب اصلی دست را تحت فشار قرار می‌دهد. به این ترتیب شخص بیمار، دچار ضعف، درد، بی حسی در دست و بازو می‌شود. دکتر ارتوپد باتوجه به وضعیت بیمار، برای درمان آن، دارو، ورزش و یا جراحی، پیشنهاد می‌دهد.
عوامل ایجاد کننده سندروم تونل کارپال :
- انجام حرکات تکراری با دست
- موقعیت نادرست دست
- بارداری
- چاقی و ژنتیک
تعویض مفصل زانو
برخی از بیماران دچار فرسودگی زانو می‌شوند که همین مورد توسط دکتر ارتوپد تشخیص داده می‌شود و سپس اقدام به جراحی آن می‌کند. در جراحی زانو، استخوان آسیب دیده را از قسمت ران، ساق پا و کاسه زانو بریده و سپس یک مفصل مصنوعی جایگزین آن می‌شود.
در صورت تمایل به اطلاعات بیشتر در مورد آرتروز زانو، می‌توانید به مقاله درمان آرتروز زانو در سایت سیب 115 مراجعه نمایید.
تعویض مفصل لگن
برای آسیب دیدگی مفصل لگن، در برخی موارد، جراحی تعویض لگن را انجام می‌دهند. در این جراحی توسط دکتر ارتوپد انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید : ویژگی‌های زانوبند مناسب
زیر مجموعه‌های اصلی ارتوپدی
در چند سال اخیر، علم ارتوپدی، مانند سایر علوم پزشکی، پیشرفت چشم گیری داشته است. هر کدام از متخصصین ارتوپدی، به طور کاملاً تخصصی، در هر یک از زیر مجموعه‌های ارتوپدی، فعالیت می‌کنند. این زیر مجموعه‌ها عبارت‌اند از:
- جراحی دست
- جراحی شانه و آرنج
- جراحی زانو
- جراحی پا
- جراحی ستون فقرات
- جراحی لگن و ران
- جراحی ارتوپدی کودکان
- جراحی آسیب‌های اسکلتی
- جراحی آسیب‌های ورزشی
- جراحی مومورهای سیستم حرکتی
در چه زمانی باید به یک دکتر ارتوپد مراجعه داشته باشیم؟
زمانی که دچار مشکل یا درد در قسمت استخوان، ماهیچه، تاندون، رباط یا مفاصل شده‌اید، مراجعه به یک دکتر ارتوپد ضرورت دارد. دکتر ارتوپد با نگاه به عکس‌های مربوطه، به تجویز دارو یا سایر روش‌های درمانی می‌پردازد.
